134

TBB Dergisi 2018 (134)

Özde DEREBOYLULAR

olmayacaktır. Çünkü iyi yasaların bile kötü uygulayıcıların elinde ba-

şarı sağlaması mümkün değildir. Bu karışık denge içinde, icra huku-

kunun kendi temel ilkeleri ile anayasal ilkelerin uyumunun her zaman

gözetilmesi gerekliliği de belirtilmelidir.

III. HUKUK DEVLETİ İLKESİ VE HAK ARAMA ÖZGÜRLÜĞÜ

A- Hukuk Devleti İlkesi

Hukuk devleti ilkesi, temel haklar ile ilgili tüm ilkelerin kaynağı

niteliğindedir. Hukuk devleti ilkesine göre, “

yasama, yürütme ve yar-

gı gücünü yani egemenlik adı verilen muazzam gücü Millet adına kullanan

Anayasal organlar bu gücü yalnızca hukukun genel ilkeleri, Anayasa ve ka-

nunlar çerçevesinde insan haysiyetini korumak, insan hakları ile temel hak ve

hürriyetleri gerçekleştirmek, adalet, ve hukuk güvenliğini sağlamak amacıyla

kullanabilirler

”.

Hukuk devleti, anayasal düzene uygunluk yanında,

hukukun bilinen ve tüm çağdaş ülkelerin benimseyip uyduğu ilkelere

de uygun olmayı gerektirir. Böyle bir devlet, kamusal düzeni, güven

ve huzuru bozan eylemleri etkili biçimde karşılayacak önlemleri seçer.

Hukuk devleti ve hukukun üstünlüğü ilkesinin unsurları arasında ya-

saların kamu yararına dayanması ilkesi vardır.

Hukuk devleti kavramı “

polis devleti

” anlayışının karşıtı olarak

doğmuştur. Hukuk devleti, en kısa tanımıyla kişilere hukuk güvenli-

ği sağlayan devlettir. Hukuk devletinin şekli anlamı uyarınca kanuni

düzenlemeler, belirli ve hukuki güvenilirliği sağlayacak şekilde öngö-

rülebilir olmalıdır. Maddi anlamda hukuk devleti ise; insan haklarına,

temel haklara ve ilkelere saygılı devleti, bu alandaki düzenlemelerin

asgari ölçüde sağlanmasını ve sürdürülmesini ifade eder.

Ancak bu

şekilde keyfiliğe izin verilmemektedir.

KKTC Anayasası’nın başlangıç kısmında “

insan hak ve özgürlükleri-

ni, hukukun üstünlüğünü, kişilerin ve toplumun huzur ve refahını korumayı

içeren çok partili, demokratik, laik ve sosyal hukuk devletini...

” denilmek

suretiyle hukuk devletine vurgu yapılmış olması önemlidir. KKTC’nin

Bahri Öztürk/Durmuş Tezcan/Mustafa Ruhan Erdem/Özge Sırma/Yasemin F.

Kırıt Saygılar/Özaydın, Özdem/Esra A. Akcan/Efser Erden, Nazari ve Uygula-

malı Ceza Muhakemesi Hukuku, Ankara 2016, s. 108.

Özekes, s. 121.