Türkiye Barolar Birliği Dergisi 135.Sayı

265 TBB Dergisi 2018 (135) Ayşegül ATAY COŞKUN HMK’nın, doğrudan doğruya istinaf başvurusunun kendisine ilişkin usul kuralları ile ilgili 13 352. maddesi uyarınca, “ b ölge adliye mahkemesi hukuk dairesince dosya üzerinde yapılacak ön inceleme sonunda; incelemenin başka bir dairece yapılması gerektiği, kararın kesin olduğu, başvurunun süresi içinde yapılmadığı, başvuru şartla- rının yerine getirilmediği, başvuru sebeplerinin veya gerekçesinin hiç gösterilmediği tespit edilen dosyalar hakkında öncelikle gerekli karar verilir; eksiklik bulunmadığı anlaşılan dosya incelemeye alınır. ” Ön inceleme, istinaf denetimi yapılmasının mümkün olup olmadı- ğını saptayabilmek için dosya üzerinden 14 yapılan şekli bir safhadır. 15 HMK’nın 352. maddesindeki hususları mahkeme kendiliğinden göze- tir; bunların taraflarca ileri sürülmesi aranmaz ama gereksiz zaman kaybını önleyecek ve BAM’ın farkında olmayacağı hususlara dikkat çekecek şekilde, tarafların dilekçelerinde açıklamada bulunmaları fay- dalıdır. 16 Bu aşamada görüşülecek hususlar, istinafın caizliği ile ilgili şartlardır ve HMK’nın 352. maddesinde belirtilen sıraya uygun şekilde incelenmelidir. 17 A. Ön İncelemeyi Yapacak Dairenin Görevi ve Yetkisi Ön incelemeyi, işbölümü esaslarına göre, ilgili hukuk dairesi, dosya üzerinden gerçekleştirecektir. 5235 sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş Görev ve Yet- kileri Hakkında Kanun’un 29. maddesinin birinci fıkrası ve 35. madde- sinin birinci fıkrası 18 gereğince, her BAM bünyesinde, en az üç hukuk 13 HMK’nın 352. maddesi ile 353. maddesinin birinci fıkrasının a bendindeki, ön in- celeme ile duruşma yapılmadan karar verilebilmesinin mümkün olduğu usul hal- lerinin birbirine karıştırılmaması gerektiği konusunda bkz. Yılmaz, HMK Şerhi, s.3267. 14 Ön incelemedeki “dosya üzerinden inceleme yapma” kuralının mutlak olma- dığı; gerekirse incelemenin duruşmalı da yapılabileceği hakkında bkz. Akkaya, s.241,242. 15 Deniz Yayla Meraklı, İstinaf Kanun Yolunda Yeniden Tahkikat Yapılması, Yetkin Yayınları, 2014, s.31; Özekes, Pekcanıtez Usul, s.2234; 16 Özekes, Pekcanıtez Usul, s.2238. 17 Akkaya, s.242, 245; Adem Albayrak/Cihat Arslan, 6100 sayılı HMK’ya Göre Ha- zırlanmış Hukukta İstinaf Uygulaması, Adalet Yayınevi, Ankara 2016, s.128; Öze- kes, Pekcanıtez Usul, s.2239. 18 20.7.2017 tarihli ve 7035 sayılı Kanun’un 12. maddesiyle, bu maddenin birinci fık- rasının giriş cümlesinde yer alan “başkanlar kurulunun görevleri şunlardır” iba- resi “ceza daireleri başkanlar kurulu ve hukuk daireleri başkanlar kurulu kendi