Türkiye Barolar Birliği Dergisi 135.Sayı

291 TBB Dergisi 2018 (135) Ayşegül ATAY COŞKUN 2. Müdahale Talebinde Bulunma Yasağı HMK’nın 65. maddesi, asli müdahale konusunu düzenleyerek, “ bir yargılamanın konusu olan hak veya şey üzerinde kısmen ya da tama- men hak iddia eden üçüncü kişinin, hüküm verilinceye kadar bu durumu ileri sürerek, yargılamanın taraflarına karşı aynı mahkemede dava açabileceği ve asli müdahale davası ile asıl yargılamanın birlikte yürütülüp ve karara bağ- lanacağı ” hususunu hükme bağlamıştır. HMK’nın 66. maddesinde ise fer’i müdahaleyi açıklayarak “üçüncü kişinin, davayı kazanmasında hukuki yararı bulunan taraf yanında ve ona yardımcı olmak amacıyla, tahkikat sona erinceye kadar, fer’î müdahil olarak davada yer alabile- ceğini” ifade etmiştir. Bu iki maddeye baktığımızda, asli müdahale ta- lebinin hüküm verilinceye kadar; fer’i müdahale talebinin ise, tahkikat sona erinceye kadar yapılabileceğini söylemek mümkündür. İstinaf incelemesine geçildiğinde artık, tahkikat, hüküm verilme aşamaları tamamlanmıştır. Dolayısıyla HMK’nın 357. maddesinin birinci fıkra- sında da ifade edildiği üzere, istinaf incelemesinde, müdahale talebin- de bulunulamaz. 116 Bu arada belirtmek gerekir ki, kanun hükmü ile açıkça yasaklan- mış olmasa da, müdahale talebinin yasak olması nedeniyle, istinaf incelemesinde, davanın ihbar edilebilme imkânı da yoktur; zira dava kendisine ihbar edilen kişi, davayı ihbar edenin yanında bulunup ona yardım edemez, hiçbir işlem yapamaz. 117 3. Islah Talebinde Bulunma Yasağı HMK’nın 176. ve 177. maddelerine göre ıslah, tahkikat sona erince- ye kadar, tarafların gerçekleştirmiş oldukları usul işlemlerini, kısmen veya tamamen değiştirmesidir. Islah müessesesi, istinafın mantığına ve ilkelerine ters bir durum olmasından dolayı (ıslahın tarafın yaptığı usul hukuku hatalarını düzelten bir kurum olması, buna karşılık isti- naf kanun yolunun, ilk derece mahkemelerinin usule ve esasa ilişkin hatalarını düzelten bir yargılama faaliyeti olmasından dolayı) ve yar- gılamanın gecikmesini önlemek amacıyla, 118 HMK’nın 357. maddesi- nin birinci fıkrasına göre, istinaf yargılaması esnasında yasaklanmıştır. İstinafta ıslahın yasaklanmasının bir başka sebebi de istinafta yeni va- 116 Asli ve fer’i müdahale yönünden inceleme için bkz. Yayla Meraklı, s.39-44. 117 Özekes, s.70; Akkaya, s.296,297; Albayrak/Arslan, s.194; Yayla Meraklı, s.45. 118 Albayrak/Arslan, s.194; Yayla Meraklı, s.46; AB-Eşleştirme Projesi, s.56.