Türkiye Barolar Birliği Dergisi 135.Sayı

312 Tüketicinin Kullandığı Dönme Hakkı Yerine Bedel İndirimine Karar Verilebilir Mi? Yargıtay 13. Hukuk Dairesi’nin yukarıda aktarılan bozma kararı karşısında yerel mahkemece önceki kararda direnilmesi üzerine dosya Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun önüne gelmiş ve Kurul, 7.6.2017 tarihli ve E. 2017/13-653, K. 2017/1085 sayılı kararıyla, 13. Hukuk Dairesi’nin bozma kararında dile getirilen görüş ve gerekçeleri benim- seyerek, direnme kararının bozulmasına hükmetmiştir. II. KONUYA İLİŞKİN YASAL DÜZENLEMELER VE DOKTRİNDE İLERİ SÜRÜLEN GÖRÜŞLER Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararına konu olayın yukarıda ve- rilen özetinden de anlaşılabileceği gibi, taraflar arasındaki uyuşmaz- lığın özü, tüketici satışlarında, satılanın, değerine nazaran önemsiz olarak nitelenebilecek derecede ayıplı olması durumunda, sözleşme- den dönme veya ayıpsız benzeriyle değiştirme haklarının kullanılıp kullanılamayacağı noktasında toplanmaktadır. Öte yandan, Hukuk Genel Kurulu’nca benimsenen özel daire bozma kararı çerçevesinde, dönme hakkının kullanılamayacağı sonucuna varılması halinde, mah- kemenin, dönme yerine bedel indirimine karar verip veremeyeceği de, konunun tartışılması gereken bir diğer boyutunu oluşturmaktadır. Belirtilen hususlarla ilgili bir değerlendirme yapmadan önce, konuya ilişkin yasal düzenlemeler ve doktrinde ileri sürülen görüşlere göz at- makta fayda vardır: Yukarıda aktarılan Hukuk Genel Kurulu kararına konu olayın da tâbi olduğu 4077 sayılı TKHK, tüketicinin ayıp nedeniyle doğan seçim- lik haklarının kullanılması açısından herhangi bir sınır içermemektey- di. Aksine, anılan Kanun’un dördüncü maddesinin ikinci fıkrasında, satıcının, tüketicinin tercih ettiği talebi yerine getirmekle yükümlü ol- duğu düzenlenmişti. 6502 sayılı TKHK ise, tüketicinin ayıp karşısında sahip olduğu seçimlik haklardan, yalnızca ücretsiz onarım ve ayıpsız misli ile de- ğiştirme hakları bakımından bir sınırlama içermektedir. Gerçekten de TKHK 11/III’e göre “Ücretsiz onarım veya malın ayıpsız misli ile değiştirilmesinin satıcı için orantısız güçlükleri beraberinde getirecek olma- sı hâlinde tüketici, sözleşmeden dönme veya ayıp oranında bedelden indirim haklarından birini kullanabilir. Orantısızlığın tayininde malın ayıpsız değeri, ayıbın önemi ve diğer seçimlik haklara başvurmanın tüketici açısından sorun