Türkiye Barolar Birliği Dergisi 135.Sayı

326 Roma İmparatorluğu’ndan Günümüze Fideicommissum Familia ların halefiyeti ile ayakta kalan vücut ve üniversiteler” 24 olduğunu yazan, XVI. yy.’ın Minerva Teamülleri yorumcusu Guy Coquille de aynı fikri anlatmaktadır. Bu düşünceye göre mirasçılar malları iktisap etmezler, onlar bir yeri işgal ederler. Bu sistemde sirkülasyonda olan cisimler değil; bir mal için birbirlerinin yerlerini dolduran kişilerdir. Hakların transferi değil; yalnızca sabit bir mirastaki pozisyonların işgalleri söz konusudur. 25 Orta Çağ’ın son dönem hukukçuları, mülkü yalnızca ailenin or- tak varlığını sürdürebilmek için bir araç olarak görmez; onları aileye özümserlerdi. Bu aileye atanmış bir rol idi: Bu malların kategorisi ai- lenin kimliğini belirlerdi. Aileye özümsenmiş, nesilden nesile aktarıl- mak üzere piyasalardan kaldırılmış bu mallar, paha biçilmez olarak kabul edilir, belki de yarı kutsal görülürdü. 26 Erken modern dönemde, Fideicommissum kurumu ayni (in rem) hakların gelişmesiyle etkisini büyük ölçüde kaybetmeye başladı. Feo- dalizmin özelleştirildiği zamanlarda özel mülkiyet, merkezi bir kav- ram olmuştu. Feodal hukuk absolutizmin bir yadigarı olarak kötü bir üne sahipti. Bir başkasının mallarında sonsuz haklara sahip olmak, feodal hukuka ait bir formdu ve bu sebeple büyük eleştirilerin odağı haline geliyordu. 27 Fideicommissum ’un Birleşik Krallık’ta karşılığı sayılabilecek “ strict settlement ”lar 1650’lerden başlayarak İngiliz hukukçuları tarafından geliştirilmişti ve XVIII yy. İrlandası’nın refah seviyesi yüksek ailele- ri tarafından sıklıkla kullanılıyordu. Strict settlement ’lar ikili bir role communauté disparue”, Passeron Jean-Claude, Revel Jacques, dir. Penser par cas , Paris : Éditions de l’École des Hautes Études en Sciences Sociales, 2005, s. 64. 24 Guy Coquille/V. F. de Ronquier, Les oeuvres de maistre Guy Coquille, sieur de Romenay: contenant plusieurs traitez touchant les libertez de l’église gallicane, l’histoire de France & le droit françois: entre lesquels plusieurs n’ont point en- core été imprimez, & les autres ont été exactement corrigez, Vol 1, s. 113: “corps et université [qui] s’entreten[aient] par subrogation de personnes qui naissent en icelles” 25 Jena-François Chauvard/Anna Bellavitis/Lanaro Paola, ”De l’usage du fidéicom- mis à l’âge moderne. État des lieux”, Mélanges de l’École française de Rome - Ita- lie et Méditerranée modernes et contemporaines [En ligne], 124-2 | 2012, URL: http://mefrim.revues.org/650 ; DOI : 10.4000/mefrim.650, yayım tarihi 15 Mayıs 2013, son erişim tarihi 5 Ekim 2017. 26 Ibid. 27 Laurent Waelkens, Amne adverso: Roman Legal Heritage in European Culture, s. 272