Türkiye Barolar Birliği Dergisi 135.Sayı
329 TBB Dergisi 2018 (135) Berk Hasan ÖZDEM interbellum boyunca Transilvanyada da oldukça etkindi: büyük mı- sır tarlalarının tek kişinin elinde kalmasını sağlıyordu. Benzer şekilde Almanya ve Avusturya’da da Nazi rejimi tarafından yok edileceği XX. yy.’ ın ilk yarısına kadar direnmişti. İsviçre›de Fideicommissum , kent veya kırsalda aristokratik ailelerin, gelecekte prestijli fakat pek kârlı olmayan (örneğin, konseyler gibi) kamu dairelerine kabul edebilecek üyelerine bir gelir garantisi sağlama amacıyla kullanılıyordu. Fidei- commissum’ lara gayrimenkul dahil etmek, diğer yatırım türlerine göre enflasyona karşı daha iyi koruma sağlıyordu. Hatta bir aile evi söz ko- nusu ise, değeri yalnızca maddi değildi, aynı zamanda belli bir rüt- be ve asil bir yaşam biçiminin tezahürü sayılıyordu. 33 İsviçre’de özel hukukun kantonların sorumluluğunda olduğu XIX. yy.’da bazı kan- tonlar Fideicommissum kurumunu yasaklarken; diğerleri tolere ediyor, bazıları ise genel anlamda serbest olmasına rağmen çeşitli sınırlamalar öngörüyordu. Liberaller ve radikallerin gözünde Fideicommissum ku- rumu feodalitenin istenmeyen bir hayat mücadelesiydi. 34 Günümüz Hukukunda Fideicommissum ve Ülkemizdeki Mevcut Durumu XX. yy.’da İsviçre’de Federal Code Civil’i hazırlamakla görevlendi- rilen komisyonun üyeleri, Eugen Huber’in teklif ettiği gibi oylarını Fi- deicommissum devam etmemesinden yana kullandılar. Böylece art. 335 alinea 2 kabul edildi. İsviçre kanun koyucusu yeni Fideicommissum’ lar kurmayı yasaklarken, art. 335 al. 2’nin öncesinden süregelenleri ser- best bırakmıştı. 1986’da İsviçre’de 36 Fideicommissum ’un varlığı tespit edilmiştir: Lucerne (13), Bâle-Ville (6), Zoug (4), Zurich (3), Uri (2), So- leure (2), Thurgovie (2), Schwytz (1), Nidwald (1), Glaris (1) et Saint- Gall (1). 35 Yakın tarihte İsviçre Federal Mahkemesi’nin bu konudaki ünlü içtihadına değinmekte fayda var. Federal Mahkeme 17 Kasım 2009 ta- rihli kararında (4A_339/2009) İsviçre kamu düzenini ilgilendirmediği 33 René Pahud de Mortanges, “Fideicommis“, in Dictionnaire historique de la Suisse (DHS), version du 10.04.2006, url: http://www.hls-dhs-dss.ch/textes/f/ F8976.php. 34 Ibid 35 Ibid
Made with FlippingBook
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1