Türkiye Barolar Birliği Dergisi 135.Sayı

465 TBB Dergisi 2018 (135) İlke GÖÇMEN / Harun KESKİN daha en baştan geçersizlik iddiasıyla karşı karşıya kalmıştır. Nitekim IATA and ELFAA davasında 62 IATA, 63 dünya çapında planlı uluslarara- sı havayolu yolcularının %98’sini taşıyan, 130 ülkeden 270 hava taşıma işletmesinden oluşan bir birlikken ELFAA, 64 9 Avrupa ülkesinden 10 düşük ücretli hava taşıma işletmesinin çıkarlarını temsil eden, tüzel ki- şiliği olmayan bir birliktir. Bu iki birlik, 261/2004 sayılı Tüzük’ün uy- gulanması karşısında ulusal mahkeme önünde dava açarak Tüzük’ün geçerliliğini sorgulamış, ulusal mahkeme de meseleyi ön karar prose- dürü aracılığıyla ABAD önüne taşımıştır. ABAD, IATA and ELFAA kararı ile birlikte uçuş tehiri ile ilgili dü- zenlemeyi, diğerlerinin yanında, 65 özellikle Montreal Sözleşmesi ile uyumlu olup olmadığı açısından incelemiştir. 66 ABAD’a göre 67 Mont- real Sözleşmesi, AB tarafından 9 Aralık 1999 tarihinde imzalanmış, 5 Nisan 2001 tarihinde onaylanmış ve yürürlüğe girmiştir, dolayısıyla AB hukuk düzeninin ayrılmaz bir parçası olup ikincil hukuk karşısın- da üstünlük taşır. IATA ve ELFAA’ya göre 261/2004 sayılı Tüzük md. 6, Montreal Sözleşmesi md. 19, 22(1) ve 29 ile uyumsuzdur; çünkü bu Sözleşme’de yolcu taşıma esnasında tehir halinde hava taşıma işlet- mesinin sorumluluğunu bertaraf eden ve sınırlayan klozlar bulundu- The Queen, on the application of International Air Transport Association and Eu- ropean Low Fares Airline Association v Department for Transport [2006] ECR I-403, para 1. 62 Ibid, paras 19–20. 63 “International Air Transport Association”/“Uluslararası Hava Taşımacılığı Birli- ği”. 64 “European Low Fares Airline Association”/“Avrupa Düşük Ücretli Havayolu Şirketi Birliği”. 65 Bunun dışında 261/2004 sayılı Tüzük md. 5 ABİHA md. 294, 261/2004 sayılı Tüzük md. 5 ve 6 gerekçe gösterme yükümlülüğü ve hukuki belirlilik ilkesine uyum, 261/2004 sayılı Tüzük md. 7 gerekçe gösterme yükümlülüğü, 261/2004 sayılı Tüzük md. 5, 6 ve 7 ise orantılılık ilkesine uyum ve eşit muamele ilkesine uyum ışığında geçerlilik denetimine tâbi tutulmuş, ancak geçersizlik sonucuna ulaşılmamıştır. Sırasıyla bkz. IATA and ELFAA, dn. 61, paras 49-63; 64-77; 78-92; 93-100. 66 Montreal Sözleşmesi ve 261/2004 sayılı Tüzük arasındaki ilişki doktrinde de sık- lıkla ele alınmıştır. Örneğin bkz. Dal Pozzo, dn. 4, s. 190–198; Charlotte Thijssen, “The Montreal Convention, EU Regulation 261/2004 and the Sturgeon Doctrine: How to Reconcile the Three”, Issues in Aviation Law and Policy, Cilt: 12, Sayı: 3, 2013, s. 413–448; Jorn J Wegter, “ECJ Decision of 10 January 2006 on the Validity of Regulation 261/2004: Ignoring the Exclusivity of the Montreal Convention”, Air and Space Law, Cilt: 31, Sayı: 2, 2006, s. 133–148. 67 IATA and ELFAA, dn. 61, paras 34–48.