Türkiye Barolar Birliği Dergisi 135.Sayı

46 Bireysel Başvuruda İkincillik İlkesi ve Denetim Yetkisinin Sınırları Sorunu Komisyon vardığı sonuçları, dinlediği 100 tanığın ifadelerine, sağlık ra- porlarına 16 tamamlayıcı olaya, 41 olayla ilgili yazılı sözlü sunuşlara dayan- dırmıştır. Kanıt standardı olarak ‘makul kuşkunun bulunmaması’ standardı- nı kullanmıştır .” 132 Benzer biçimde, yaşam hakkının maddi yönden ihlal edilip edil- mediği (devletin yaşama hakkını koruma yükümlülüğünü yerine geti- rip getirmediği) olgusuda AİHM tarafından bizzat delil değerlendiril- mesi yapılarak incelenen konulardandır. Sözleşmenin 2. maddesinde ayrıca iç hukuktaki yasaya atıf yapıldığından, yaşama hakkına yönelik başvurularda bu nedenle de ulusal yasa doğrudan AİHM tarafından yorumlanabilmektedir. Bu konuda Alman Federal AYM’nin de gerektiğinde ‘müdahale- nin yoğunluğu’ ölçütünü kullanarak kendisini maddi olguları incele- meye yetkili gördüğü belirtilmektedir. 133 Anayasa Mahkemesi yaşam hakkı ile işkence ve diğer kötü muame- le yasağının ihlaliyle ilgili başvurularda, uyuşmazlığa konu olgunun tespiti için aynı yöntemi kullanmakta, dosyadaki delilleri irdeleyerek kendi hukuki nitelemesini yapmaktadır. Örneğin İpek Deniz başvuru- sunda kolluk görevlilerinin güç kullanımı nedeniyle ölümün gerçek- leştiği kabul edilmiş ve yaşam hakkının esastan ve usul yönünden ihlal edildiğine karar verilmiştir. 134 Diğer bir başvuruya konu kötü muame- le yasağının ihlal edildiği iddiası da Mahkemece benzer bir yöntemle yapılan incelenmiş ve yapılan muamelenin asgari ağırlık eşiğini aştığı ve insan haysiyetiyle bağdaşmayan muamele niteliğinde bulunduğu tespiti yapılarak, Anayasanın 17/3. maddesinin esas ve usul yönün- den ihlal edildiği sonucuna ulaşılmıştır. 135 6.Sözleşmenin İç Hukuka Atıf Yaptığı Hallerde Takdir Alanının Denetlenmesi a. Genel olarak AİHM kararlarında, Sözleşme maddelerinde iç hukuka atıf yapı- lan hallerde Devletlerin ve ulusal makamların takdir yetkilerinin bu- lunduğu kabul edilmektedir. Takdir alanı doktrini gereği kural olarak 132 İrlanda/Birleşik Krallık, 18.1.1978, 5310/71, par. 161; Doğru, 2002, s. 215. 133 BVerfGE 85, 1, 14; Kanadoğlu, s. 23. 134 İpek Deniz ve Diğ. B. No: 2013/1595, 21.4.2016. 135 Özlem Kır, B. B. No: 2014/5097, 28.9.2016.