Türkiye Barolar Birliği Dergisi 135.Sayı

474 Avrupa Birliği Adalet Divanının Kararları Işığında Havayolu Yolcu Hakları ile İlgili ... (i) bekleme süresine uygun olarak yiyecek ve içecekler (9(1/a)), (ii) bir veya daha çok gece kalmanın veya yolcunun tasarladığına ek bir kalmanın gerekli olduğu hallerde, otel konaklaması (9(1/b)), (iii) havaalanı ile konaklama yeri arasında ulaşım (9(1/c)), (iv) iki telefon araması, telex veya fax mesajı ya da e-posta (9(2)). Bunun dışında, uçuşu icra eden hava taşıma işletmesi, bu maddeyi uygularken hareketi kısıtlı kişiler ile onlara eşlik eden kişilerin yanı sıra refakatsiz çocukların ihtiyaçlarına özel önem göstermelidir. Bakım hakkı ile ilgili ilk olarak belirtmek gerekir ki bir yolcu bu maddeyi hava taşıma işletmesine karşı ileri sürmemiş olsa bile sonra- dan bu madde temelinde tazminat talep edebilir. Nitekim vakaları yu- karıda ele alınan 93 Sousa Rodríguez and Others kararı uyarınca 261/2004 sayılı Tüzük md. 8’in ve 9’un havayolu yolcuları tarafından ileri sü- rülmemiş olması, bu maddelerin getirdiği yükümlülükler bakımından ileride tazminata hükmedilmesinin önüne geçmez. 94 Peki, bakım hakkı yerine getirilmediğinde tazminat miktarı nasıl belirlenecektir? McDonagh davasında 95 Bayan McDonagh, 11 Şubat 2010 tarihinde Ryanair Havayolları’ndan Faro’dan (Portekiz) Dublin’e (İrlanda) 17 Nisan 2010 tarihi için bilet satın almıştır. 20 Mart 2010 ta- rihinde İzlanda’daki Eyjafjallajökull yanardağı püskürmeye başlamış- tır. 14 Nisan 2010 tarihinde bu yanardağ, patlama aşamasına geçerek Avrupa semalarına volkanik küllerden oluşan bir bulut bırakmıştır. 15 Nisan 2010 tarihinde yetkili hava trafik makamları, uçağa karşı riskler nedeniyle birden çok üye devleti de içeren hava sahasını kapatmıştır. 17 Nisan 2010 tarihinde Bayan McDonagh’ın uçuşu İrlanda hava sa- hasının kapanmasını takiben iptal edilmiştir. Kıta Avrupası ile İrlanda arasındaki Ryanair uçuşları, 22 Nisan 2010 tarihinde tekrar başlaya- bilmiş ve Bayan McDonagh, ancak 24 Nisan 2010 tarihinde Dublin’e dönebilmiştir. Ryanair, 17 ile 24 Nisan 2010 tarihleri arasındaki dö- nemde Bayan McDonagh’a 261/2004 sayılı Tüzük md. 9’a uygun ola- rak bakım hizmeti sunmamıştır. Bayan McDonagh, bunun üzerine, Ryanair’e karşı ulusal mahkeme önünde dava açarak bu dönemde- 93 Bkz. “2.2. Uçuş İptali”. 94 Sousa Rodríguez and Others, dn. 37, para 45. 95 Case C-12/11 Denise McDonagh v Ryanair Ltd [2013] ECLI:EU:C:2013:43.