Türkiye Barolar Birliği Dergisi 135.Sayı

498 2014/12321 Başvuru Numaralı Faik Tari ve Sultan Tari Başvurusuna İlişkin Anayasa ... hukuku öğretisine hâkim hukukçuların doğru gerekçelere dayanan saptamalarla bu iki öğreti arasında birbiriyle bağlantı kurması sonu- cunda hukuka uygun bir karar verilebilir. Dolayısıyla pek çok hukuki kurumu birlikte değerlendirerek sonuca varılması gereken böylesine teknik bir durumda gerekçelerin yetersiz olması karşısında ülkemiz açısından üzüntü taşıdığımızı ifade etmek isteriz. III. ANAYASA MAHKEMESİ’NİN ATLADIĞI ROMA HUKUKU İLKELERİNE DAYALI TMK’NIN VE TBK’NIN İLKELERİ Roma hukukunda istihkak ( rei vindicatio ) ile sebepsiz zenginleşme ( conductio ) davasının günümüze de yansıyan sonucu itibariyle asla ya- rışamayacağı kabul edilmiş bulunmaktadır ve bu kabulün son derece mantıklı bir gerekçeye dayandığını görüyoruz. Araştırma konumuz olan hatalı içtihada yol açan görüşün borç- lar ve eşya öğretisi açısından ne denli hatalı bir sonuca vücut ver- diğini ilk olarak taşınır mülkiyeti açısından hissettirmeye çalışa- lım : Örneğin, ikinci el bir telefon alındığında asla kanunun ruhuna uygun olarak şu endişeye kapılmayız: Telefonu aldığım ve bana mül- kiyeti devredecek satıcı şu an maliktir. 5 Ancak satıcı malik, telefonu aldığı operatörle taksitli satım sözleşmesi yapmış ve taksit bedellerinin ödenmemesi üzerine operatörün sözleşmeden dönmesi halinde ( TBK m. 235 hükmünce veresiye satımda ancak kararlaştırılması halinde bedelin ödenmemesine dayalı dönme hakkı tanınmıştır ) savunduğumuz kanuni borç ilişkisi görüşünce kıyasen uygulanacak sebepsiz zenginleşme hükümlerince telefonun alıcı tarafından satıcıya iadesi yapılması ge- rekecektir. Böylece operatör kanuni borç ilişkisi görüşünce ancak tele- fonun mülkiyetinin hala kendi alıcısında ( benim satıcımda ) bulunması halinde açacağı dava ile aynen iadeyi sağlayabilecektir. Oysa somut olayımızda telefonun artık üçüncü kişi halef olarak benim mülkiyeti- me geçmesi söz konusudur. Taksitli satış yapmış operatörün sebepsiz zenginleşme hükümlerince iadeye dayalı nisbi alacak hakkını bana karşı ileri sürmesi mümkün olmaz. Çünkü telefon mülkiyetini tasar- 5 Satıcı malik değilse ve satılan, asıl hak sahibinin elinden rızası dışında çıkan bir telefon ise, çalınmış ve kaybedilmiş ise iyiniyete dayalı ayni hak edinmek de söz konusu olmayacaktır; emin sıfatı ile zilyet ise iyiniyeti ile ayni hak kazanabilecek- tir.