Türkiye Barolar Birliği Dergisi 135.Sayı

508 2014/12321 Başvuru Numaralı Faik Tari ve Sultan Tari Başvurusuna İlişkin Anayasa ... olan tapu sicilinde tescilin yapılması için kosulun gerçeklesmesinin arandıgı sözlesmelerde kosulun gerçeklesmemesi halinde tesci- lin yapılamayacagı ve de TMK’da açıkça yer almayan boyutuyla baslangıçta geçerli tescilin sonradan bozucu kosulla yolsuz tescile dönüsümüne olanak tanıyan hükümlerin resmi senette yer almayacagı hükme baglanmıstır. Bu noktada gözden kaçırılmaması gereken nokta sudur: Tasınmaz satıs sözlesmesinin veya mülkiyeti devir borcu doguran baska bir sözlesmenin ( örnegin bagıs sözlesmesi ) tapuda resmi sekilde ( TMKm. 706/Tapu Kanunu m. 26 ) yapılmakla, geçerli borçlandırıcı islem sözlesmenin bozucu kosula baglanamayacagı söylenemez. Bu konuda gerekçe bizzat TBK’da yer almaktadır. Yukarıda aynen aktardığımız TBK m. 243/I hükmü bu yönde kuşkuya yer bırakmaz. Kanunun açık hükmünden doğan temelle irade özgürlügüne dayalı isimli ve isimsiz tasınmaz mülkiyetini devir borcu doguran islemlerin bozucu kosula baglanabileceginde tereddüt yoktur. TBK’da bu yönde salt bozucu kosula baglı kılınmıs bir kurumdan söz etmek gerekirse, karsımıza dönme kosullu bagıslama türü olarak bagıslananın bagıslayandan önce ölümüne baglı bagıslama sözlesmesi çıkacaktır ( m. 292 ). Ancak karıstırılmaması gereken boyutuyla, tasınmazlara yöne- lik borçlandırıcı islemin bozucu kosula baglı olması geçerli, ancak bu kosulun tasarruf islemine etkisi ise geçersiz olacaktır. Bu bilgiler dogrultusunda sonuç olarak denebilir ki, sözlesme uyarınca tescille mül- kiyeti edinmis alıcı, malikin bozucu kosulla malik olmaktan çıkıp mülkiyetin selef malike dönecegi yolunda hükümler tapu sicil müdürlügü yetkililerin- ce resmi senede eklenemeyecektir. Ancak borçlar ve medeni hukuk ögretisinin ayrılamaz birlikteligine uygun bu temel ilkelerin yerle bir edildigine tanık olmaktayız. Çünkü Yargıtay’ın kabul ettigi avans tapu kavramı ve ayni etkili dönme görüsü uyarınca, tescilin bozucu kosula baglanmasına dayalı olarak selef arsa malikine, arsa payı karsılıgı insaat sözlesmesi uyarınca kendisine düsen borcu ifa için yüklenici- ye devrettigi bagımsız bölüm mülkiyet hakkının istihkak iddiasıyla dönmesi saglanmaktadır. Buna göre arsa sahibi tarafından yüklenici- ye arsa payları üzerindeki mülkiyet hakkı devredilmis ve yüklenici de bunu bir baskasına devretmisse, tasınmazları devretmis arsa sahibi eser teslim edilene kadar mülkiyet hakkına mutlak olmayan sonucuy- la sözlesmeden dönme kosuluna baglı hakkıyla baskası adına yapılan geçerli tescile ragmen sahip olmaktadır.