Türkiye Barolar Birliği Dergisi 135.Sayı

542 Tasarrufun İptali Davalarında “Tasarrufun İptaline Karar Verilmesi” Konusunda Ortaya Çıkan ... ticari ilişki veya komşuluk olup olmadığı, üçüncü kişinin borçlu davalının mali durumu ile alacaklıları ızrar kastını bilen veya bilmesi gereken kişilerden olup olmadığı irdelenerek ve davacının tanık delili dahil tüm delilleri toplana- rak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekeceği” 130 şeklinde ifade etmiştir. Şu halde; a) Alacaklı borçlu hakkındaki takibinin kesinleşmesi üzerine hac- ze (veya takip kesinleşmeden mahkemeden ihtiyati haciz kararı ala- rak ihtiyati hacze) gitmiş ve alacağına yeter ölçüde mal haciz etmişse, bu durumda borçlu aciz halinde olmadığı için iptal davası açamayacak, ancak ileride, bu malların satılması üzerine, alacağı tamamen karşılan- mazsa, o zaman icra dairesinden “aciz belgesi” (kesin aciz belgesi) 131 (İİK. mad. 143) alarak, bu belgeye göre iptâl davası açabilecektir. Bu durumda, iki senelik sürenin başlangıcı, “kesin aciz belgesinin düzenlen- me tarihi” değil; kesin aciz belgesinin (borç ödemeden aciz belgesinin düzenlendiği (verildiği) icra takibindeki haciz (ihtiyati haciz) tarihi ola- caktır. 132 133 Yani, bu haciz (ya da ihtiyati haciz) tarihinden geriye doğru iki sene içinde yapılan tasarruflar -takip konusu alacağın doğumun- dan sonra olmaları koşulu ile- iptale tâbi olacaktır. 134 b) Borçluya hacze giden alacaklı, borçlunun hiç haczi mümkün ma- lına rastlamamış ise, bu durumda düzenlenen “haciz tutanağı” ‘kesin aciz belgesi’ (İİK. mad. 105/I), hükmünde olacaktır. Buna karşın, alacaklının veya haciz ettirdiği malların kıymeti, alacağını karşılayacak düzeyde değilse, bu durumlarda düzenlenen “haciz tutanağı” ‘geçici aciz belgesi’ 135 (İİK. mad. 105/II) niteliğinde olacaktır. Alacaklı her iki durumda da, yani gerek ‘kesin aciz belgesi’ hükmünde olan (İİK. mad. 105/I) ve gerekse ‘geçici aciz belgesi’ niteliğinde bulunan (İİK. mad. 105/II) haciz tuta- nağına dayanarak iptal davası açabilecek ve bu takdirde, borçlunun iptal konusu olabilecek tasarrufları için, geriye doğru hesaplanacak 130 Bknz: 17. HD. 17.05.2012 T. 4737/6271 (www.e-uyar.com ) 131 Ayrıntılı bilgi için bknz: Uyar, T. İİK. Şerhi, C:12, s: 18869 vd. 132 Kuru, B. İcra ve İflâs Hukuku, C:4, s:3439, dipn. 80 133 Karş: Akyazan, S. age. s: 182 – Kostakoğlu, S. agm (Ad. D. 1989/6, s:25 - Yasa D. 1989/8, s:1051) – Akşener, H.S. Tasarrufun İptali Davaları, s:360. (Bu görüşe göre;buradaki aciz tarihi‘nden maksat aciz belgesinin alındığı tarih‘dir....) 134 Bknz: 15. HD. 11.7.2006 T. 3271/4693 (www.e-uyar.com ) 135 Ayrıntılı bilgi için bknz: Uyar, T. İİK. Şerhi, C:12, s: 18869 vd.