Türkiye Barolar Birliği Dergisi 136.Sayı

153 TBB Dergisi 2018 (136) Barış BAHÇECİ fiillerin defter, kayıt ve belge düzenine ilişkin olması karşısında, aslın- da daha basit halleri birer kabahat olarak düzenlenen usulsüzlük fiil- lerinin, suç olarak tipikleştirilmiş “nitelikli” hallerini oluşturduğunu söylemek mümkündür. Bu saptamadan sonra şimdi ayniyet sorununu her bir ceza özelinde daha ayrıntılı incelemeye geçebiliriz. 1.3.1. Kaçakçılık - Vergi Ziyaı İlişkisi Türk hukukundaki genel sistematik açısından karşılaştığımız du- rum özetle şudur: VUK md 359’da yer verilen fiillerin icrası iki ayrı sonuç doğurabilmektedir. Bunlardan birincisi vergi kaybı yaşanma- sa da, bu kayıp tehlikesinin yaptırıma bağlanmasıdır. Dolayısıyla md 359’a konu fiillerle vergi ziyaı sonucu doğurmadan suçun işlenmesi mümkündür. İkincisi ise anılan fiillerin işlenmesi sonucunda ayrıca vergi kaybı da doğmuşsa, VUK md 344’te düzenlenen vergi ziyaı ceza- sı uygulanacaktır. Düzenlemenin bu haliyle md 359’da yer verilen fiil- ler sonucunda zararın yani bir vergi kaybının doğmasının ağırlaştırıcı bir neden olarak görülmediği, bunun yerine doğan tehlike ve zararın bir bileşik suç formunda değil ayrı ayrı formlarda düzenlenmesinin tercih ettiği anlaşılmaktadır. Cezai yaptırıma bağlanan bir fiilin sonucu ya vergi kaybı ya da belge/kayıt düzeninin ihlalidir. 27 Bu gözle bakıldığında, VUK md 359 ile usulsüzlüğün ve tehlikenin, VUK md 344 ileyse vergi kaybının yani zararın yaptırıma bağlanmaya çalışıldığı görülür. Kanun koyu- cunun böyle bir tercihte bulunması –her ne kadar aşağıda ele alınacak uygulamadan kaynaklı bazı sorunlarla karşılaşılsa da- kendi içinde tutarlıdır. Tehlikenin ayrı, bu tehlikenin sonuç doğurarak belirli bir zarara dönüşmesi halinde bu zararın ilave bir yaptırıma bağlanma- sı, -cezalandırılan maddi sonuçlar arasında bir örtüşme ve buna bağlı olarak yargılamada mükerrerlik oluşturmadığı sürece- ne bis in idem kuralına aykırı değildir. Özellikle belirtmek gerekir ki, Glantz kararında varılan sonuca göre de, kaçakçılık ve vergi ziyaı suçları arasında bir ayniyet yoktur. Suçları Sempozyum Kitabı, Yetkin Yay, Ankara 2018, s 32) 27 Turgut Candan, Vergisel Kabahatler Hukuku, https://turgutcandan. com/2012/10/03/vergisel-kabahatler-hukuku/ 25.03.2018