Türkiye Barolar Birliği Dergisi 136.Sayı

159 TBB Dergisi 2018 (136) Barış BAHÇECİ ölçütünün yorumuna göre şekillenmiştir. Bu ölçüt Glantz ve izleyen kararlarda, cezai ve idari yargılamalardan birinin nihai kararla bit- mesine rağmen, diğerine devam edilmesinin mükerrerlik oluşturacağı şeklinde yorumlanmış, ancak A ve B/Norveç kararında bu yorum terk edilmiştir. Dolayısıyla “aynı fiil nedeniyle hem kaçakçılık hem vergi ziyaı cezası verilemeyeceği” ya da “iki ayrı yargılama yapılamayaca- ğı” şeklindeki görüşlerin burada ayrıca ele alınmasına gerek bulun- mamaktadır. İHAM, A ve B/Norveç kararında “içerik ve süre yönünden yakın bağlantılı olma” ölçütünün unsurlarını yeniden belirlediğinden odak noktamız da bu ölçüttür. Bu ölçütün unsurlardan ilki (1) farklı yaptı- rımların bütünlüklü amaçlara yönelik olmasıdır. İkincisi ise (2) birden çok yargılama (cezai/idari) sürecinin öngörülebilir olmasıdır. Üçün- cüsü (3) birden çok yargılama süreçlerinin karşılıklı etkileşime açık- lığı ile delillerin toplanması ve değerlendirilmesi açısından mümkün olduğunca tekrara yer vermemesidir. Dördüncüsü ve en önemlisi de (4) ilk bitirilen yargılamanın sonucunun, ikinci yargılamada dikkate alınmasıdır. 33 Öyle görünüyor ki, ikinci unsurda yer alan ‘öngörülebi- lirlik’ unsuru, ‘ne bis in idem’ kuralından çok hukuk güvenliği ile ilgi- lidir. Keza üç ve dördüncü unsurlar da aslında yargılamalar arasında- ki etkileşim şeklindeki tek bir başlık altında toplanabilir. Bu durumda aşağıdaki değerlendirme de (1) farklı yaptırımların bir bütünlük arz etmesi ve (2) yargılamalar arası etkileşim başlıkları altında yapılacak- tır. 2.1. Yaptırımlar Arası İlişkinin Niteliği Mükerrerliği önleyecek olan ‘yaptırımların bütünselliği’ kavra- mı, ayniyetten (idem) farklı olmak üzere, kanunla öngörülen suç ve kabahat tiplerine değil, yaptırım kurallarına ilişkindir. Basitçe ifade edersek, mükerrer yargılama süreci yaratılmadığı sürece, aynı suç için (para cezası, hapis cezası ve güvenlik tedbiri gibi) niteliği farklı ancak bir bütünlük oluşturan birden çok yaptırımın uygulanması mümkün- dür. 34 Nitekim bir uç sayılabilecek Glantz kararında dahi ceza mah- 33 A ve B/Norveç, Büyük Daire, 15.11.2016, paragraf 132 34 A ve B/Norveç, paragraf 130