Türkiye Barolar Birliği Dergisi 136.Sayı

174 Medenî Yargıda Hâkimin Kanunî Süreyi Kararında Yanlış Göstermesi Problemine ... yapılamayan işlemler, tekrar yapılamaz ve süreyi kaçıran taraf aleyhine sonuç doğurur. Taraflar için konulmuş süreler, kanunda belirtilen süreler, kanun ta- rafından öngörülmüş sürelerdir. Cevap süresi, temyiz süresi gibi. Bu süreler kesindir ve bir işlemin kanuni süresi içinde yapılıp yapılmadığı, mahkemece re´sen gözetilir. Hâkimin tespit ettiği süreler ise, kural olarak kesin değildir. Hâkim, kendi tayin etmiş olduğu süreyi, 6100 sayılı Hukuk Muhake- meleri Kanunu’nun (HMK) 90/2. maddesine göre iki tarafı dinledikten sonra haklı nedenlere dayanarak, azaltıp çoğaltabilir. Hâkim, tayin ettiği sürenin, kesin olduğuna da karar verebilir (HMK m. 94/2, HUMK m. 163). Yuka- rıda da belirtildiği üzere hâkim tarafından da sürenin belirlenebildiği durumlar var olmakla birlikte kanunda belirlenen süreler üzerinde hâkimin tasarruf yetkisi bulunmamaktadır . Eş söyleyişle kanunun ön- gördüğü bir süre hâkim tarafından uzatılıp kısaltılamaz. Temyize ilişkin süreler de yasa tarafından düzenlenen kesin s ürelerdir ve re´ sen gö- zetilmesi gerekir… Genel Kurul görüşmeleri sırasında bir kısım üye- lerce; mahkeme kararında yanlış belirtilen sürenin davanın tarafını yanıltmasından kaynaklanan hak kaybının önlenmesinin gerektiği- ni ve temyiz incelemesinin yapılmasının gerektiğini belirtmişler iseler de kurul çoğunluğunca bu görüş kabul edilmemiştir. Yukarıda açıklanan yasal mevzuat çerçevesinde sulh hukuk mahkemelerinde verilen hükümler için tem- yiz süresi direnme kararının tebliği edildiği 11.05.2010 tarihi itibarıyla 8 gün olup, mahkemece bu sürenin “iki hafta” olarak değiştirilmesi mümkün değil- dir. Bu itibarla, direnme kararını temyiz edildiği 22.05.2012 tarihi itibarıyla (8) günlük yasal temyiz süresi dolduğundan, temyiz isteminin süre yönünden reddinin gerektiğine kurul çoğunluğunca karar verilmiştir...”. 14 Yargıtay 14. HD, bir kararında benzer şekilde hüküm tesis etmiş- tir: “…1086 sayılı HUMK’nın 437. maddesinde sulh hukuk mahkemesi kararlarına karşı temyiz süresi 8 gündür. Ayrıca 6100 sayılı HMK’nın 90. maddesine gereğince süreler, kanunda belirtilir veya hâkim tarafından tespit edilir. Kanunda belirtilen istisnai durumlar dışında, hâkim kanundaki süreleri 14 YHGK, 13.3.2013, 19-779/355, Erişim Tarihi: 16.11.2017, (lexpera.com.tr). Mah- keme kararında kanun yolu süresinin yanlış gösterilmesinin HMK’nın 46-49. maddeleri uyarınca hâkimin hukukî sorumluluğunu doğurmayacağına ilişkin bir YGHK kararı için bkz. YGHK, 22.2.2017, 3418/295, Erişim Tarihi: 20.11.2017, (lexpera.com.tr). Kanımızca karar eleştiriye açık olup hâkimin sorumlu tutulup tutulmayacağı her olay bakımından ayrıca değerlendirilmelidir.