Türkiye Barolar Birliği Dergisi 136.Sayı

17 TBB Dergisi 2018 (136) Yakup Levent KORKUT / Semih Batur KAYA koyar. 19 Friedrich’in ortaya koyduğu gibi anayasacılık ise her zaman için hem kuramda hem de uygulamada iktidar sorunu ile ilintili ol- muştur. Tarihsel olarak anayasacılık ister hükümdarlık ister ulusal devlet biçiminde olsun, modern devletlerin birliklerini sağlamasıyla beraber iktidarın yoğunlaşmasına bir tepki olarak meydana gelmiştir. Bu doğrultuda anayasacılık teorisyenleri monarkların iktidarlarının tanımlanmasının ve sınırlanmasının önemini ortaya koymuşlardır. İşte Hobbes iktidarın bu şekilde yoğunlaşmasının rasyonel yapısını tanımlayıp, bunu iktidarın gerçek felsefesi olarak geliştirirken, Locke bu olguyu görüp, her ne kadar iktidarın en son ve birleşmiş kaynağı halk olsa da, iktidarın kullanılmasının, daha önce yapılmış plana bağ- lamında ayrışmasını öngörmüştür. 20 Anayasacılık, klasik anlamıyla siyasi iktidarın sınırlandırılması- dır. 21 Loughlin’in de belirttiği gibi anayasacılık bir yandan iktidarın sınırlandırılması diğer yandan anayasaların hangi muhtevaya sahip olmaları gerektiği ile ilgilidir. Bu muhteva yalnızca iktidarı sınırlan- dırmaz aynı zamanda iktidarın işleyişini de düzenler. Anayasacılığa bağlı değerler dizisi bağımsız bir yargı, kuvvetler ayrılığı, insan hak- ları ve anayasa yargısıdır. 22 Yine Butlericthe’nin ortaya koyduğu gibi anayasacılık iktidarın sınırlandırılmasını ve dengelenmesini, hak ve özgürlüklerin tanınması ve korunmasını ve demokratik yönetimi içe- rir. 23 Çağlar’ın da deyimiyle anayasacılık temel norm olarak anayasa üstünlüğünün açığa çıkmasıdır ve anayasa düşüncesinin yalnızca si- yasi değil ancak aynı zamanda hukuki biçimi ile de büyük yenileni- şinin bir ifadesidir. 24 Yine bu doğrultuda hak ve özgürlüklerin huku- kileşmesi ve siyasi muhalefetin hukuki statüsünün kurulması, bugün, liberal-demokratik rejimler için önemli bir teminattır. 25 Bu şekilde anayasacılık bir yandan siyasi iktidarın yapamayacağı şeyler olmasını, diğer yandan da keyfi ve baskıcı yönetimden kaçın- 19 İbrahim Ö. Kaboğlu, “Anayasa ‘Toplumun Özgeçmişi’ Olabilir Mi?”, içinde, Türkiye’nin Anayasa Gündemi, İletişim Yayınları, 3. Baskı, İstanbul 2016, s. 280. 20 Carl J. Friedrich, Sınırlı Devlet, Liberte Yayınları, 2. Baskı, Ankara 2014, , s. 37. 21 Mustafa Erdoğan, Hukuk ve Demokrasi, Kesit Yayınları, İstanbul 2013, s. 91. 22 Martin Loughlin ve Petra Dobner, The Twilight of Constutionalism, Oxford Uni- versity Press, New York 2010, s. 55. 23 David Butleritche, “The Confinesi of Modern Constitutionalism”, Pierce Law Re- view, V. 3, N. I, 2004, 1-32, s. 6. 24 Bakır Çağlar, “Yeni-Anayasacılık Üzerine Notlar”, İdare Hukuku ve İlimleri Dergisi, C. 6, S. 1-3, 1985, 29-42, s. 29. 25 Çağlar, a.g.e., s. 36.