Türkiye Barolar Birliği Dergisi 136.Sayı

189 TBB Dergisi 2018 (136) Selda TANER mesi; bunun yerine üst mahkemenin kendisinin bir karar vermesi ba- kımından da “düzeltici” kanun yoludur. İstinafın kavramsal açıdan özü anlaşılmaya ve sınırları çizilmeye çalışılırken; itirazdan farkına da değinmek gerekir. İtiraz kanun yo- lunun hukuki nitelendirmesi konusunda farklı değerlendirmeler ya- pılmıştır. Bir görüşe göre itiraz kanun yolu, bir istinaf incelemesidir. Buna göre, itiraz yolu uyuşmazlıkların ikinci kez esastan incelenme- sini sağlamak bakımından bir tür istinaf sayılabilirse de bu aşama- da alınan kararlar kesin olup, Danıştay’da temyiz edilemeyeceğinden güvencesiz ve ikinci derece bir yargılamadan ibarettir. 23 Gerçekten de bölge idare mahkemesinin ilk derece mahkemesi kararını, hukuki ve maddi yönlerden yeniden incelemesi ve kararını hiçbir sınırlamaya tabi olmaksızın yeni olay ve delillere dayandırabilmesi bakımından itiraz, istinafa benzemektedir 24 Başka bir görüş, itiraz üzerine verilen kararların kesin olması, bu kararlara karşı Danıştay’a başvurulama- ması ve bu kanun yolunun temyizin usul ve şekline tabi olması sebep- leriyle, kanunda “itiraz” deyimi kullanılmasına karşın itirazın istinaf değil bir temyiz yolu olduğunu ileri sürmektedir. 25 İtirazın temyiz ve istinafa benzer yanları varsa da itiraz kanun yolu, ne bir istinaf ne de bir temyiz yoludur. İtiraz, hukuki nitelik ola- rak kararın hem olay hem de hukuki açıdan denetlenmesi yönüyle isti- naf incelemesine, kesin ve üst mahkemeye gidilememesi bakımından da temyiz incelemesine benzemektedir. 26 İtiraz incelemesi sonucunda verilen kararlar kesinken, istinaf incelemesi sonucunda verilen ancak belirli bir parasal sınırı aşan kararlara karşı temyiz yolu açıktır. Ancak itiraz ve istinaf incelemeleri, hukukilik denetiminin yanında olay ince- lemesini de kapsayıp, kural olarak esas hakkında da karar verilirken, temyiz incelemesinde sadece hukukilik denetimi yapılarak bozma ya da onama kararları verilmektedir. 27 Sonuç olarak; itiraz ve istinaf ince- 23 Lutfi Duran, “İdari Yargı Adlileşti ”, İdare Hukuku ve İlimleri Dergisi (İHİD), Sarıca’ya Armağan, C. 3, S. 1-3, İstanbul 1982, s.75. 24 Zehra Odyakmaz, Türk İdari Yargılama Usulünde Kararlara Karşı Başvuru Yolları, Alfa Basım Yayım Dağıtım, B. 1, İstanbul 1993, s. 38. 25 A. Şeref Gözübüyük, Yönetsel Yargı, Turhan Kitabevi, B. 31, Ankara 2011, s. 514, 514. 26 A. Şeref Gözübüyük, Güven Dinçer, İdari Yargılama Usûlü, Turhan Kitabevi, B. 2, Ankara 1999, s. 875. 27 Ahmet Akbaba, “İdari Yargıda Kanun Yolları ve İstinaf”, Terazi Hukuk Dergisi,