Türkiye Barolar Birliği Dergisi 136.Sayı
230 Olumlu Miras Sözleşmesinin Bağlayıcılığı da ölüme bağlı tasarruflar (Verfügungsarten) ise, şeklî anlamda ölüme bağlı tasarrufların içeriğini oluşturmaktadır. Ölüme bağlı tasarruflar bakımından gerek şeklî, gerek maddî anlamda tip sınırlılığı ilkesi hâkimdir. Bunun anlamı, mirasbırakanın ölüme bağlı tasarruf serbes- tisini ancak belirli kalıplar içerisinde gerçekleştirebilecek olmasıdır. TMK m. 531 hükmü, vasiyetname ve miras sözleşmesi olmak üzere sınırlı sayım ilkesine tabi şeklî anlamda ölüme bağlı tasarrufları dü- zenlemiştir. Alman hukukunda kabul edilmiş olan şeklî anlamda bir diğer ölüme bağlı tasarruf şeklî olan ortak vasiyetname (gemeinschaft- liches Testament, Alman Medenî Kanunu m. 2265 (BGB § 2265)) Türk- İsviçre hukukunda kabul edilmemiştir. 10 Vasiyetname tek yanlı bir ölüme bağlı tasarruf iken, miras sözleş- mesi adından da anlaşıldığı gibi bir sözleşmedir. Ancak miras sözleş- mesinin bir sözleşme olarak özel bir konumda olduğunu belirtmek ge- rekmektedir. Miras sözleşmesinin mirasbırakan için bağlayıcılığı eksik bir bağlayıcılıktır, çünkü mirasbırakan sağlığında tasarruf serbestisini korumaktadır. 11 TMK m. 527/II hükmü mirasbırakanın malvarlığın- da eskisi gibi serbestçe tasarruf edebileceğini düzenlemektedir; ancak hükmün devamında miras sözleşmesi lehdarına mirasbırakanın mi- ras sözleşmesiyle bağdaşmayan ölüme bağlı tasarruflarına ve bağışla- malarına karşı itiraz etme imkânı tanınmaktadır. TMK m. 527/I hükmünde olumlu miras sözleşmesi tarif edilirken içeriğinin bir iradî mirasçı atama ya da belirli mal bırakma (vasiyet) olabileceği düzenlenmiştir; ancak bu sınırlı sayım ilkesine tabi değil- 10 Birlikte vasiyetnameler hariç, şekil şartlarına uygun olması şartıyla, diğer ortak vasiyetnamelerin geçerli sayılmasına ilişkin görüş için bknz. Dural/Öz, s. 53 vd. Birbirine bağlı ve bağımlı sayılmayan ortak ölüme bağlı tasarrufların tahvil (çevir- me) yoluyla hiç değilse şekil koşullarını yerine getiren eşlerden biri bakımından münferit ölüme bağlı tasarruf olarak ayakta tutulabilmesi gerekmektedir (Sero- zan/Engin, s. 261). Ayrıca, ortak vasiyetname aynı kâğıda yazıldığı halde, iki ayrı vasiyetnamenin şekil şartları ayrı ayrı gerçekleştirilmişse, eşlerin tasarrufları bir- birine bağımlı olsalar bile, bunlar iki bağımsız vasiyetname olarak geçerli kabul edilebilmektedir (Dural/Öz, s. 55) Eklemek gerekir ki, Yargıtay’ın, mirasbıraka- nın son arzularını ayakta tutmak amacıyla, dava konusu ortak vasiyetnamenin, unsurları mevcut ise, miras sözleşmesi olarak ayakta tutulmasına ilişkin kararları mevcuttur: Yargıtay 2. HD. E. 1989/9067 K. 1990/2434 T. 02.03.1990; Yargıtay 3. HD. E. 2013/18224 K. 2014/2251 T. 17.02.2014. 11 Serozan/Engin, s. 261; Jean Nicholas Druey, Grundriss des Erbrechts, Stämpfli Verlag, 5. Auflage, Bern 2002, s. 135.
Made with FlippingBook
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1