Türkiye Barolar Birliği Dergisi 136.Sayı

269 TBB Dergisi 2018 (136) Seda GAYRETLİ AYDIN dınlar bu durumdan kurtulabilmek için aldıkları mehri geri vermeye ve boşanma sonucu alacakları mehirden de vazgeçmeyi kabul ederek bu belirsiz durumdan kurtulabilmiştirler. Bu haksızlık üzerine II. Su- renin 227. âyeti ve devamındaki âyetler inmiştir. Bu âyetlerde erkekle- rin karılarını arka arkaya sadece iki defa boşayabilecekleri ve onlara verdikleri hiç bir şeyi iade alamayacakları; eğer eşlerini üçüncü kez boşarlarsa erkeklerin tekrar aynı eşleriyle evlenebilmeleri için karıla- rının üçüncü bir kişiyle evlenip boşanmış olması kuralı getirilmiştir. 16 Cin, İslam Hukukunda erkek için de yeniden evlenmek için bek- leme süresinin geçerli olduğu hallerin varlığını belirterek bazılarını şöyle sıralamıştır; Erkek, boşadığı kadının iddeti bitmedikçe onun kar- deşi, teyzesi, halası ile evlenemez. Dört karısından birini boşamış olan erkek boşadığı karısının iddeti bitmeden bir beşinci kadınla evlene- mez. Üçlü boşanma halinde kadın bir başkasıyla evlenip sonra ondan boşanıp iddetini doldurmadıkça eski kocası ile evlenemez. Hür karısı- nı boşayan koca iddet sona ermedikçe bir cariye ile evlenemez. 17 1917 tarihli Hukuk-ı Aile Kararnamesi nisbi evlenme engelleri ara- sında evliliğin boşanma, fesih ve ölüm nedeniyle sona ermesinde kadı- nın yeniden evlenebilmesi için beklemesi gereken süre olan iddeti de saymıştır. Aynı kararname uyarınca hamile kadınla evlenmek yasak- tır. Bu kuralın tek istisnası kadının zina sonucu hamile kalmasıdır. 18 Bu halde zina yapan çiftin yaptığı evlilik geçerli olur. 2. TÜRK KANUNU MEDENÎSİ DÖNEMİNDE BEKLEME SÜRESİ 743 sayılı Türk Kanunu Medenîsi evlenmenin olumlu koşulunu; evlenecek kişide evlenme ehliyeti, olumsuz koşulunu ise evlenecek kişide evlenme engeli bulunmaması olarak belirlemiştir. Kesin ev- lenme engelleri; mevcut evlilik, 19 yasak derecede hısımlık 20 ve akıl 16 Coşkun Üçok, Ahmet Mumcu, Gülnihal Bozkurt, Türk Hukuk Tarihi, Savaş Yayı- nevi, Ankara 1999, 98. 17 Halil Cin, 116. 18 Ebru Kayabaş, 55. 19 743 sayılı TKM m. 121/1 uyarınca kişi evliyken tekrar evlenirse ikinci evlilik mut- lak butlan batıl sayılıyordu. 20 743 sayılı TKM m. 92/1 uyarınca alt ve üst soy kan hısımları arasında kaçıncı de- receden olursa olsun evlenme yasağı mevcuttur. Alt ve üst soy evliliklerinde ne-