Türkiye Barolar Birliği Dergisi 136.Sayı

295 TBB Dergisi 2018 (136) Özde DEREBOYLULAR / Perçem ARMAN etkilerini konu almaktadır. Bu bağlamda Kıbrısla ilgili meselelerde Mahkemenin Türkiye’ye atfettiği genel sorumluluk üzerine açıkla- malarda bulunulacaktır. Devlet başvuruları ile başlayan bu sürecin, Türkiye’nin AİHM’in zorunlu yargı yetkisini tanımasının ardından yapılan bireysel başvurulara dönüşmesine değinilecek, mülkiyet me- selesinde gelinen son noktadan bahsedilecektir. Çalışmanın son bölü- münde ise Kıbrıslı Türklerin AİHM’e başvuru koşulları üzerinde du- rulacak, AİHM tarafından verilen kararlara yer verilecektir. 5 I. KKTC Hukuk Sisteminde Uluslararası Sözleşmelerin Yeri KKTC Anayasası’nın 90/5. maddesine göre, “ Usulüne göre yürür- lüğe konulmuş uluslararası andlaşmalar yasa hükmündedir. Bunlar hakkın- da Anayasaya aykırılık iddiası ile Anayasa Mahkemesi olarak görev yapan Yüksek Mahkemeye başvurulamaz ” . Bu düzenleme, TC Anayasası’nın 90. maddesinin son fıkrası ile birebir aynı olmakla; kökleri daha da eskiye dayanmaktadır. 1960 yılında kurulan Kıbrıs Cumhuriyeti, 1962 yılın- da 39/1962 sayılı Yasa ile AİHS’i iç hukukun bir parçası haline getir- miştir. Söz konusu onay yasası Aralık 1963 olaylarından önce Kıbrıs Cumhuriyeti’nin parlamentosu olan, Kıbrıslı Türkler ile Kıbrıslı Rum- ların katıldığı, Temsilciler Meclisi tarafından kabul edilmiştir. 1975- 1983 yılında Kıbrıslı Türkler tarafından kurulan KTFD Anayasası’nın geçici 1. maddesinde de bu durum korunmuş 6 ve 1983 yılında kurulan KKTC’nin halen yürürlükte olan 1985 Anayasası’nın geçici 4. maddesi- nin 1. fıkrasında; “ Bu Anayasanın yürürlüğe girdiği tarihte yürürlükte olan mevzuat, bu Anayasa kurallarına aykırı olmadığı ölçüde yürürlükte kalır ” de- nilmek suretiyle mevcut durum korunmuştur. 5 Bu çalışmada atıf yapılan Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararları doğrudan Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin web sitesi HUDOC Database’den alınmış- tır. Bkz. https://hudoc.echr.coe.int/eng# {“documentcollectionid2”:[“GRANDC HAMBER”,”CHAMBER”]} (ET. 22. 03. 2018). 6 KTFD Anayasası’nın geçici 1. maddesi şu şekildedir: “16 Ağustos 1960 tarihli ve bu Anayasaya uygun olarak, 21 Aralık 1960 tarihine kadar kabul edilmiş mevzua- tın; 28 Aralık 1967 tarihli Kıbrıs Türk Yönetimi Temel Kurallarının ve tadillerinin ve bunlara uygun olarak kabul edilmiş mevzuatın; Otonom Kıbrıs Türk Yönetimi Yürütme Kurulu ve Meclisinin 13 ve 18 Şubat 1975 tarihlerinde birleşik olarak yaptıkları toplantılarda alınan kararların ve bunlara uygun olarak yaptıkları top- lantılarda alınan kararların ve bunlara uygun olarak kabul edilmiş mevzuatın; bu Anayasa uyarınca konulacak yasalara aykırı olmayanları, yürürlükte kalır”.