Türkiye Barolar Birliği Dergisi 136.Sayı

310 Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin Kıbrısla İlgili Verdiği Kararların KKTC ve Türkiye’ye Etkisi fakat beyan tarihinden sonra da devam eden ihlallerin yargı yetkis- inin kapsamına girdiğine dikkat çekmiş, somut olayda süregelen bir ihlalin bulunup bulunmadığının meselenin esası incelenirken karara bağlanabileceğini belirtmiştir. 57 Başvurunun kabul edilmesinin akabinde AİHM, Loizidou’nun adanın kuzeyinde kalan taşınmaz malları üzerindeki mülkiyet hak- kından mahrum bırakıldığı gerekçesiyle Aralık 1996’da Türkiye aley- hine hak ihlali kararı vermiştir. Başvurucunun mallarını 1974’ten beridir kullanamadığı gerekçesiyle tazminata hükmedilmiştir. Türki- ye bu tazminatı Aralık 2003 tarihine kadar ödememiştir. Ne var ki, Bakanlar Komitesi’nin baskıları sonucunda gecikme faiziyle birlikte Loizidou’ya 1.1 milyon Euro tazminat ödenmiştir. 58 Loizidou kararında AİHM, Sözleşmenin 1. maddesindeki “ yargı yetkisi ” kavramının sözleşmeci devletlerin ulusal topraklarıyla sınırlı olmadığını belirttikten sonra şöyle devam etmiştir: “ Sözleşmeci devletlerin toprakları dışında sonuçlar doğuran eylemleri kendi yetkili makamları tarafından yapıldığı için, bu eylemler ulusal sınırları içinde ya da dışında yapılsın, sözleşmeci devletlerin sorumluluğu ortaya çık- abilir ”. 59 Mahkeme KKTC’de bulunan Türk askeri sayısından hareketle “ etkin kontrol uygulayan otorite ” olarak Türkiye’yi işaret etmiş ve KKTC topraklarını, AİHS’in 1. maddesindeki yargı yetkisi terimini geniş yo- rumlayarak Türkiye’nin yetki alanı içinde kabul ederek, burada or- taya çıkacak Sözleşme ihlalleri bakımından sorumluluğun KKTC’ye değil, etkin kontrol uygulayan Türkiye’ye yüklenebileceğini hükme bağlamıştır. 60 57 Gündüzler, s. 34. 58 Türkiye’nin ödediği tazminat miktarı sadece malikin 1974’ten bu yana mallarını kullanamadığı için ödenen bedeldir. 59 Mahkemenin Türkiye’ye karşı 23. 3. 1995 tarihli Loizidou kararı (ilk itirazlar), BN. 15318/89, prg. 62. 60 Mahkeme konuyla ilgili şu notu düşmüştür: “Kuzey Kıbrıs’ta aktif görevlerde bulunan çok sayıda birlikten de bariz olduğu üzere, Türk ordusunun bu bölge- de etkili ve tam bir kontrolü bulunmaktadır. Bu durum, Türkiye’ye “KKTC”nin eylemleri ve politikalarına ilişikin sorumluluk yüklemektedir. Bu sebepten dolayı başvuranın Kuzey Kıbrıs’taki mülkiyetine erişiminin reddi, Sözleşmenin 1. mad- desi kapsamında Türkiye’nin yetkisi altındadır ve bu durum Türkiye’ye isnat edi- lebilir. Devlet sorumluluğunun tespiti, Türkiye’nin 1974 yılındaki müdahalesinin meşruluğunun icelenmesini gerektirmemektedir” (AİHM’in Türkiye’ye karşı 18.