Türkiye Barolar Birliği Dergisi 136.Sayı

315 TBB Dergisi 2018 (136) Özde DEREBOYLULAR / Perçem ARMAN hukuk yollarının tüketilmesi kapsamında iç hukuk yollarını tüketm- eleri gerekliliği gösterilmiştir. 76 Böylelikle AİHM, KKTC’de mülkiyet meselelerini ele almak için kurulan bu Komisyonun etkin bir iç hukuk yolu olduğuna hükmetmiştir. Karar bu yönüyle tarihi bir öneme sa- hiptir. Burada belirtilmesi gereken bir husus; Demopoulos kararının bir ihlal olmadığına ilişkin olmadığıdır; başvuru sadece iç hukuk yolları tüketilmediği için kabul edilemez bulunmuştur. Bu kararla TMK’nın yasallığı ve etkili bir iç hukuk yolu olduğu garantilenmiştir. 77 TMK’nın faaliyete geçmesi şüphesiz en çok AİHM’in işini kolaylaştırmıştır. Kıbrıs sorununun önemli bir parçasını oluşturan mülkiyet sorunu AİHM’e ciddi bir iş yükü olmakta, kararlar ancak çok uzun yıllar sonra verilebilmekteydi. 78 Bu bakımdan Komisyon, Mahkemenin iş yükünü önemli ölçüde hafifletmiştir. Burada önemle belirtilmesi gereken bir husus şudur; AİHM TMK’yı KKTC’nin değil, etkili ve fiili kontrolü al- tında bulunduğunu ileri sürdüğü Türkiye’nin bir iç hukuk yolu olarak değerlendirmektedir. Bugünlerde AİHM tarafından geçerli ve etkili bir iç hukuk yolu olarak kabul edilmiş olan TMK’nın bu niteliği, AİHM önünde tartış- maya açılmıştır. 79 Son olarak 12 Aralık 2017 tarihinde Joannou/Türkiye başvurusunda kararını veren AİHM, mevcut olayda başvurucunun mülkiyet hakkının ihlal edildiğine karar vermiştir. Kararla ilgili en önemli ayrıntı ise, Mahkemenin 2008 yılında TMK’ya başvuran baş- vurucunun işlemlerinin gereğinden fazla uzadığı ve hakkaniyete uy- gun bir çare bulunamadığı yönündeki tespitidir. 80 Şüphesiz AİHM’in 76 AİHM’in Türkiye’ye karşı 1. 3. 2010 tarihli Takis Demopoulos ve diğerleri kara- rı, BN. 46113/99, 3843/02, 13751/02, 13466/03, 10200/04, 14163/04, 19993/04, 21819/04. 77 Renda, s. 392. 78 Örneğin, Constantinos Lordos ve diğerleri davasının son kararı başvuru yapıldık- tan 20 yıl sonra verilebilmiştir. Bkz. AİHM’in Türkiye’ye karşı 10. 1. 2012 tarihli Constantinos Lordos kararı, BN. 15973/90. 79 19 Aralık 2017 itibariyle, Komisyona toplam 6,382 adet başvuru yapılmış ve bunlardan 852 tanesi dostane çözüm yoluyla ve 25 tanesi de duruşma yoluyla sonuçlandırılmıştır. Komisyon, şu ana kadar başvuranlaramallarının bedeli olarak 242,842,621 Sterlin tazminat ödemiştir. Ayrıca, üç başvuru için iade, iki başvuru için takas ve tazminat, altı başvuru için de iade ve tazminat kararı verilmiştir. Bir başvuru için çözümden sonra iade ve bir başvuruda da kısmi iade doğrultusunda karar verilmiştir. Bkz. http://www.tamk.gov.ct.tr/index.html (ET. 22. 03. 2018). 80 AİHM’in Türkiye’ye karşı 12. 12. 2017 tarihli Joannou kararı, BN. 53240/14.