Türkiye Barolar Birliği Dergisi 136.Sayı

360 BM Güvenlik Konseyi Rezolüsyonlarının Yorumu Rezolüsyonlarda yer alan kimi formülasyonların yorum gerekliliği Güvenlik Konseyi’nin acele karar vermek zorunda olması ve bunun sonucu olarak da rezolüsyonların hızlı şekillendirmesinden ileri gel- mektedir. Zaman sıkışıklığı nedeniyle rezolüsyon metinleri kapsamlı bir denetimden geçmemektedir. Bunun sonucu olarak da rezolüsyon- larda sık şekilde açık olmayan formülasyonlar ortaya çıkabilmekte ve hatta açık olmayan ifadeler nedeniyle çelişkiler doğabilmekte, kav- ramlarda mütecanislik sağlanamamaktadır. I - Güvenlik Konseyi rezolüsyonları için yorum kuralları 1 – Uluslararası anlaşmalar hukukundan istihraç edilen yorum kuralları Uygulamada Güvenlik Konseyi rezolüsyonlarının yorumunda genelde Viyana Anlaşmalar Hukuku Sözleşmesinde kodifiye edi- len ve anlaşmaların yorumu bağlamında teamül hukuku teşkil eden anlaşmalar hukuku yorum kriterleri esas alınmaktadır. 1 Bu görüş li- teratürde de temsil edilmektedir. 2 Uluslararası anlaşmalar hukuku yorum kurallarının uygulanması ilk sırada BM organlarının karar alma yetkilerinin ve kararlarına esas olacak koşulların BM anlaşma- sında düzenlenmesine istinat ettirilmektedir. Organların hukuki ta- sarruflarının dolayısıyla Güvenlik Konseyi rezolüsyonlarının kurucu anlaşmanın uygulanması olarak görülmesi, kurucu anlaşmanın tabi olduğu yorum kurallarının anlaşmaya istinat eden organ tasarrufları- na da uygulanması sonucunu doğurmaktadır. Güvenlik Konseyi rezo- lüsyonlarının yorumlarında Anlaşmalar Hukuku yorum kurallarının uygulanmasına karşı yapılan eleştiriler rezolüsyonların içeriği konu- sunda BM üyesi devletler arasında uzlaşı bulunmamasına dayandırıl- maktadır. Bir uzlaşının mevcut olmaması, ya da uzlaşmanın kanıtla- namaması rezolüsyonlarla bağlı olan devletlerin büyük bir kesiminin rezolüsyonun alınmasına müdahil olmamasından ileri gelmektedir. 3 1 Viyana Anlaşmalar Hukuku Sözleşmesi için bknz.: UNTS, s.331; Devletler ve ulus- lararası örgütler arasında yahut uluslararası örgütler arasında yapılan anlaşmalara ilişkin 21.03.1986 tarihli Viyana anlaşması henüz yürürlüğe girmemiştir 2 Alexander Orakhelashvili, “Unilateral Interpretation of Security Council Resoluti- ons: UK Practice”, GoJIL 2, 2010, s.825 3 Efthymios Papastavridis, “Interpretation of Security Council Resolutions under Chapter VII in the Aftermath of the Iraqi Crisis”, ICLQ 56 , 2007, s.83-188