Türkiye Barolar Birliği Dergisi 136.Sayı

361 TBB Dergisi 2018 (136) Ayşe Füsun ARSAVA Bu tablodan ancak anlaşmalar hukuku yorum kriterleri bakımın- dan sonuç çıkartılması mümkün değildir. Anlaşmalar hukukuna göre, anlaşma müzakerelerine taraf olmadan, anlaşmaya sonradan katılan devletler taraf olmadıkları halde, anlaşmaya katılım esnasında mev- cut anlaşma yükümlülüklerini kabul etmektedir. Uluslararası örgüt üyeliklerinde de devletler örgüte üye olmak istediklerinde kurucu an- laşmada öngörüldüğü takdirde alınmasında müdahil olmadıkları ka- rarlarla bağlı olmayı göze almaktadır. Bu durum tüm üye devletlerin rezolüsyonlarla yükümlü kılındığı BM kolektif güvenlik sistemi için de geçerlidir. Anlaşma hukuku yorum kurallarının söz konusu gerek- çe ile reddedilmesi bu nedenle ikna edici gözükmemektedir. Uluslararası Adalet Divanı Kosova konusundaki danışma görü- şünde yorum çalışmalarında anlaşmalar hukuku yorum kurallarının yanısıra diğer faktörlerin de dikkate alınması gerektiğini vurgulamış- tır. 4 Uluslararası Adalet Divanı anlaşmalar hukuku yorum kriterleri- nin bu çerçevede zorunlu olarak ve münhasıran uygulanmasını kabul etmemiştir. Uluslararası Adalet Divanı içtihadında bununla beraber Güvenlik Konseyi rezolüsyonlarının anlaşmalar hukuku yorum ku- rallarına göre yorumlandığı görülmektedir. Devletler arasında yapılan anlaşmaların yorum kuralları Viya- na Anlaşmalar Hukuku Sözleşmesinin 31. ve 32. maddesinde kodifi- ye edilmiştir. Viyana Anlaşmalar Hukuku Sözleşmesinin 31.maddesi anlaşmaların yorumunun anlaşmaların lâfzı, sistematiği ve amacı ışı- ğında iyi niyetle (Treu und Glauben) yapılmasını öngörmektedir. 5 Vi- yana Anlaşmalar Hukuku Sözleşmesi 31.maddesi sadece dibace dâhil olmak üzere anlaşma metnini, eklerini değil, 31.madde, 2.fıkra mu- vacehesinde anlaşma tarafları arasında anlaşma akdi nedeniyle varı- lan mutabakat metinlerini ve bir yahut daha ziyade anlaşma tarafınca anlaşma akdi nedeniyle kaleme alınan ve diğer anlaşma taraflarınca anlaşmaya ilişkin belge olarak kabul edilen hertürlü belgeyi anlaşma 4 Oliver Dörr, “Article 31, General Rule of Interpretation”, bknz.: Kirsten Schmalen- bach/Oliver Dörr, (Hrsg.), Vienna Convention on the Law of Treaties: A Commen- tary, 2012, s.532 vd . 5 Stefan Kadelbach, “The Interpretation of the Charter”, bknz.: Bruno Simma/Dani- el E.Khan/Georg Nolte/Andreas Paulus (Hrsg.), The Charter of the United Nati- ons: A Commentary, Bd.I, 2012, s.72-99