Türkiye Barolar Birliği Dergisi 136.Sayı

385 TBB Dergisi 2018 (136) Ayşe Füsun ARSAVA herhangi bir yargısal denetim yapmaksızın uygulamalarını kabul etmemekte, yargısal denetimin gerekliliğinden hareket etmektedir. Üye devletlerde ve bölgesel örgütlerde gerçekleştirilecek yaptırım de- netiminin ancak diğer taraftan BM yaptırım sisteminin etkinliğini olumsuz etkileyebileceğinin göz ardı edilmemesi gerekmektedir. AB kurucu anlaşmaları BM Şartı’na nazaran sonraki tarihli anlaşmalar- dır. BM Şartı’nın 103.maddesi BM Şartı’ndan doğan yükümlülüklere devletlerin diğer uluslararası hukuk yükümlüklerine nazaran öncelik vermektedir. AB Adalet Divanı BM Şartı’nın uygulanabilirliği ve 103. maddenin içerik olarak kapsamı konusuna kararlarında değinmemek- tedir. Divan içtihatında Güvenlik Konseyi rezolüsyonlarından doğan mükellefiyetlere ağırlık verilmektedir. Gerek İlk Derece Mahkemesi, gerekse AİHM kararlarında yer alan kapsamlı gerekçelerde üye dev- letlerin Güvenlik Konseyi rezolüsyonlarından doğan mükellefiyetleri ve Avrupa Birliği kurucu anlaşmalarından ve diğer uluslararası hu- kuk anlaşmalarından, özellikle insan hakları anlaşmalarından doğan yükümlülükleri arasındaki ilişkiye ağrılık vermiştir. Rezolüsyonların yorumu konusu AB yargısı tarafından çok sınırlı davalarda ele alınmış ve verilen kararda rezolüsyonların effet utile prensibine göre yorum- lanması gerektiğine işaret edilmiştir. Daha sonraki bireysel yaptırım- lar nedeniyle hakların korunmasının ele alındığı davalarda ise, Güven- lik Konseyi yaptırımlarını icra eden AB tüzüklerinin onlara dayanak teşkil eden rezolüsyonların l ȃ fzı ve amacı esas alınarak yorumlanması gerektiğine vurgu yapılmıştır. 66 Bu davalarda Divan rezolüsyonların uluslararası hukuktaki önceliğini sorgulamaksızın, üye devletlerin in- san hakları yükümlülüklerine riayeti bağlamında Güvenlik Konseyi rezolüsyonlarının AB temel hakları muvacehesinde denetiminin ge- rekliliğini kabul etmiştir. 67 III - ICTY ve ICTR içtihatında yorum uygulaması ICTY ve ICTR pratiğinde Güvenlik Konseyi rezolüsyonlarının yo- rumu ilk sırada ilgili uluslararası ceza mahkemesi statüsünün ve ceza mahkemesini kuran Güvenlik Konseyi rezolüsyonlarının yorumu 66 AB Adalet Divanı, Bank Melli Iran/AB Konseyi, 16.11.2011 tarihli karar (Büyük Daire), Rs. C-548/09 P, §104 67 AB Adalet Divanı, Bank Melli Iran/AB Konseyi, §105