Türkiye Barolar Birliği Dergisi 136.Sayı

392 BM Güvenlik Konseyi Rezolüsyonlarının Yorumu ilişkin hazırlık çalışmaları anlaşmaların yorumunda sadece subsidier (ikame edici) olarak dikkate alınırken, rezolüsyonların yorumu çerçe- vesinde primer bir yorum aracı olarak kabul edilmektedir. Bu görüş özellikle Uluslararası Adalet Divanı danışma görüşünde temsil edil- miş ve bunun rezolüsyonların hukuki tabiatının sonucu olduğuna işa- ret edilmiştir. Bu durum rezolüsyonların karara bağlanması ile icrası arasındaki zamansal yakınlıkla açıklanmaktadır. Sürekli Adalet Divanı ve Uluslararası Adalet Divanı tarafından implied Powers doktrinine yargı kararlarında ve literatürde rezolüs- yonların yorumu bağlamında, bu yorum yöntemi uluslararası örgüt- lerin hukuku bağlamında ortaya çıksa da, açıkça gönderme yapılma- maktadır. Bunun nedeni olarak implied Powers doktrininin Güvenlik Konseyi yetkilerinin geniş yorumlanmasına yol açacağı endişesi dile getirilmektedir. Rezolüsyonların uluslararası mahkemeler tarafından yorumunda anlamalar hukuku yorum kriterlerinin uygulanması yanı sıra, mah- kemelerin kendi kriterlerini uyguladıkları da görülmektedir. Ulusla- rarası mahkemeler diğer mahkemelerin kararlarını da gerekçelerin- de dikkate almaktadır. Yaptırım rejimleri çerçevesinde insan hakları standartlarına riayeti denetleyen mahkemeler yorum çalışmalarında sadece rezolüsyon mükellefiyetlerinin etkinliğini sağlayacak bir yak- laşım değil, rezolüsyon yükümlülüklerinin yerine getirilmesine ma- tuf olarak farklı argümanlarla insan hakları standartlarına belli bir ölçüde riayet edilmesini sağlayacak bir yaklaşım temsil etmektedir. Gerek AİHM, gerekse AB yargısı Güvenlik Konseyi rezolüsyonları- nın etkileri, özellikle rezolüsyon yükümlülüklerinin yerine getirilme- si ve insan hakları yükümlülüklerinin yerine getirilmesi bağlamında doğan norm çatışmaları ile iştigal etmiştir. Mahkemelerin açık bir hi- yerarşi tayin etmekten uzak durduğu normlar çatışmasını münferit durumlarda buldukları uzlaşı yöntemleri ile çözmeye çalıştıkları gö- rülmektedir. AİHM rezolüsyonların yorumunda anlaşmalar hukuku yorum kriterlerini kullandığı görülmektedir. AİHM bunun ötesinde rezo-

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1