Türkiye Barolar Birliği Dergisi 136.Sayı

400 Menfi Tespit Davalarında “Takibin Durdurulması” İçin Borçlu Tarafından Yatırılan ... lanması (İİK m. 72/IV) halinde, mahkeme davanın reddine karar verir. Böylece, dava konusu alacağın varlığı, maddi hukuk bakımından ke- sin olarak belirlenmiş olur. Borçlu, borcu ödedikten sonra bir daha geri alma (istirdat) davası) açamaz. Çünkü bu ret kararı kesinleşince, maddi anlamda kesin hüküm (HMK m. 303) oluşturur. 20 21 b) Menfi (olumsuz) tespit davasının davacı-borçlu lehine sonuç- lanması (İİK m. 72/V) halinde, mahkeme davanın kabulüne karar verir. Böylece borçlunun borçlu olmadığı maddi hukuk bakımından saptan- mış olur. Çünkü bu şekilde kesinleşen karar, maddi anlamda kesin hü- küm (HMK m. 303) teşkil eder. 22 İcra takibinden önce veya sonra menfi (olumsuz) tespit davası açan borçlu, aynı zamanda hakkındaki icra takibinin durdurulmasını isteyebi- lir: ü İcra takibinde önce açılan menfi tespit davasında, davacı-borç- lu takip konusu alacağın %15’inden aşağı olmamak üzere g östereceği temi- nat karşılığında ihtiyati tedbir yolu ile ‘takibin durdurulmasına karar verilmesini’ mahkemeden talep edebilir (İİK m. 72/II). ü İcra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında, borçlu ihti- yati tedbir yoluyla takibin durdurulmasına karar verilmesini isteyemez (İİK m.72/III, c:1). Ancak davacı-borçlu, kanunda öngörülen teminat karşı- lığında ihtiyati tedbir yoluyla icra veznesindeki paranın (icra dairesi- nin banka hesabındaki paranın (İİK. m.9/I) alacaklıya ödenmemesine (alacaklının banka hesabına aktarılmamasına) (İİK m. 9/II) karar veril- mesini mahkemeden talep edebilir. Borçlu, İİK. 72/III uyarınca, mah- kemenin tedbir kararında öngörülen -ve borcunu işlemiş faiz ve icra giderleriyle birlikte karşılayan- nakit parayı icra dosyasına yatırması halinde, ayrıca borçlunun mallarının haczine gidilemez ve eğer borç- lunun malları haczedilmiş ise borçlunun talebi üzerine konulmuş olan bu hacizlerin kaldırılması gerekir. 23 Buna rağmen, yüksek mahkeme- 20 T. Uyar/A. Uyar/Uyar C. age. s: 401. 21 T. Uyar/A. Uyar/C. Uyar, İcra ve İflas Kanunu Şerhi, 3. Baskı, 2014, C:1 s:1356. – Kuru, B. İcra ve İflas Hukuku (El Kitabı), 2. Baskı, 2013, s: 374. – Kuru, İcra ve İflas Hukukunda Menfi Tespit ve İstirdat Davası, 2003, s:116. –Muşul, Menfi Tespit ve İstirdat Davaları, s:423. – Arslan, / Yılmaz, / Ayvaz, age. s: 222. – Karslı, İcra ve İflas Hukuku, 3. Baskı, 2014, s:394. –Türk, age., s:215, 305, 329. 22 T. Uyar/A. Uyar/C. Uyar, a.g.e. s:432. – T. Uyar/A. Uyar/C. Uyar, C. a.g. Şerh, C:1, s:1365. – Kuru, El Kitabı, s: 382. – Kuru, a.g.e. s: 159 vd. – Muşul, Menfi Tespit ve İstirdat Davaları, s: 380. 23 Bknz: 12 HD. 02.03.2014 T. 28009/4611; 24.05.2001 T. 8327/9219