Türkiye Barolar Birliği Dergisi 136.Sayı

64 Sendikal Hakların Kullanılmasının Engellenmesi Suçu ikiye ayrılan bu müessese, failliği; doğrudan, dolaylı ve müşterek fa- illik olarak üçe ayırmaktadır. Şeriklik ise; azmettiren ve yardım eden olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Bir suçun işlenişine katılan, ancak fiilin işlenişinde sağladığı katkıyla fiil üzerinde hâkimiyet kurama- yan kimseler şerik olarak adlandırılmaktadır. TCK’nın 37. maddesin- de doğrudan faillik, müşterek faillik ve dolaylı faillik tanımlanmıştır. TCK’nın 38. ve 39. maddelerinde; azmettirme ve yardım etme konuları düzenlenmiştir. TCK’nın 40. maddesinde ise; suça iştirakte bağlılık ku- ralı düzenleme alanı bulmuştur. 101 TCK’nın 38. maddesi uyarınca; bir başkasını suç işlemeye azmet- tiren kimse, işlenen suçun cezası ile cezalandırılmaktadır. Üstsoy ve altsoy ilişkilerinden doğan nüfuz kullanılmak suretiyle suça azmet- tirme veya çocukların suça azmettirilmesi halinde ceza artırılır. Yar- dım etmeye ilişkin hükümlere göre ise; suçun işlenmesine yardım eden kişiye, işlenen suçun ağırlığına göre daha az da olsa bir ceza ve- rilmektedir. Suçun işlenmesine teşvik etmek, suç işleme kararını güç- lendirmek, fiilin işlenmesinden sonra yardımda bulunacağı vaadinde bulunmak, suçun nasıl işleneceği konusunda yol göstermek veya fiilin işlenmesinde kullanılan araçları sağlamak, suçun işlenmesinden önce veya işlenmesinde yardımda bulunarak icrasını kolaylaştırmak fiilleri yardım etme olarak değerlendirilmektedir. 102 Sendikal hakların kullanılmasının engellenmesi fiillerinin icrası sırasında, iştirak eden kimse hakkında genel hükümler uygulanacak- tır. Bu bakımdan, sendikal hakların engellenmesi suçu bir özellik arz etmemektedir. Örneğin, sendika üyeliğinden istifa etmesi için, işvere- nin emri ile işçiyi tehdit eden şirket müdürü fail olacak; bu emri veren işveren ise azmettiren olarak cezaya mahkûm edilecektir. Sendikal faaliyetin engellenmesi amacıyla toplantının yapıldığı sendika bina- sına grup halinde taş atan, bu suretle işçilerin korkup kaçmasına ve sendikal faaliyetin engellenmesine neden olan karşıt görüşlü sendika mensubu kimseler, fail olarak değerlendirilecek ve sendikal hakların kullanılmasının engellenmesi suçu nedeniyle sorumlu tutulacaklar- dır. 101 Ayrıntılı bilgi için bkz., Devrim Aydın, Türk Ceza Hukukunda Suça İştirak, Yet- kin Yayınları, Ankara, 2009, s. 130 vd. 102 Özgenç, s. 506-507.