Türkiye Barolar Birliği Dergisi 136.Sayı

81 TBB Dergisi 2018 (136) Uğur ERSOY bağlılığı yüzünden intiharı; Panthea , Hero ve Sappho ’nun aşk yüzünden intiharı gibi. 9 Antikçağ denince akla gelen en önemli iki isim olan Platon ve Aristoteles ’in de intiharla ilgili görüşlerine değinmekte yarar vardır. Platon , “ Yasalar ” isimli eserinde, intihar eden kişilerin genel me- zarlıklara değil ıssız yerlerde yalnız ve törensiz bir şekilde gömül- meleri gerektiğini, ayrıca mezarlarında mezar taşı olamayacağını ve bunların adlarının da mezarlarına yazılamayacağını ifade etmektedir. Bununla birlikte Platon , devletten gelen bir kararla ya da saldırısından kaçamadığı beklenmedik bir hastalığın şiddetli acıları yüzünden ya da kendisine sunulan yaşam, çaresiz ve dayanılmayacak kadar iğrenç olduğu için intihar edenlere bu cezanın uygulanmaması gerektiğini belirtir. Buna göre şu üç temel nedenle intihar eden kişilere karşı ceza uygulanmayacaktır: Mahkûmiyet; çok ağrılı ve iyileşemez bir hasta- lık; sefil yaşam. 10 Aristoteles ’in öğretisi Platon ’a nazaran daha katıdır: İntihar kesin- likle kınanması gereken bir fiildir; çünkü intihar, kişinin kendisine ve devlete karşı yapılmış bir haksızlıktır. İntihar, sorumluluklarından kaçan korkakların işidir, çünkü intihar erdeme aykırıdır. Aristoteles ’e göre insan ne olursa olsun yaşamın felaketlerini soğukkanlılıkla kar- şılamalıdır. 11 Roma uygarlığına gelindiğinde ise, Roma uygarlığının, bütün Batı uygarlıkları arasında intiharı en çok desteklemiş uygarlık olduğu ifa- de edilmektedir. 12 Ancak Romalılar da, Yunanlılar gibi, intihar sorunu karşısında bir görüş birliğine varamamışlardır. Roma’da da çağlara, toplumsal sınıflara, siyasi ortamlara uygun olarak pek çok ayrım orta- ya çıkmıştır. 13 9 Minois, İntiharın Tarihi, s.57. 10 Platon, Yasalar (Çev.: Candan Şentuna-Saffet Babür), İstanbul 1998, s368-369. 11 Akt. Minois, İntiharın Tarihi, s.60. 12 İ.Ö. 5. yüzyıl ile İ.S. 2. yüzyıl arasında o dönemlerin en ünlü 314 isminin intihar ettiği ki bu sayının Avrupa’da 1300 yılından günümüze kadar görülenden çok daha fazla olduğu ifade edilmektedir. Bkz. Minois, İntiharın Tarihi, s.60. 13 Minois, İntiharın Tarihi, s.60.