Türkiye Barolar Birliği Dergisi 136.Sayı

89 TBB Dergisi 2018 (136) Uğur ERSOY intihara teşebbüs ise adam öldürmeye teşebbüs sayılarak cezalandırıl- mıştır. İngiltere’de intiharın suç olmaktan çıkartılması için 1962 yılını beklemek gerekecektir. 32 Aydınlanma çağının sonunda, Ortaçağ’daki, intiharın şeytanla günahkâr insanın arasında olan bir olay olduğu hipotezi tümüyle or- tadan kalkmasa da, bu görüş yerini, intiharı, toplumla bireysel psiko- loji arasındaki bir sorun olarak gören laik anlayışa bırakmıştır. İntihar eden kişinin sorumluluğu karmaşık bir bütün içinde eriyip azalmış ve “ katil ”, “ kurban ”a dönüşmüştür. Hukuk da bu kültürel evrimi izle- miştir. 18. yüzyılın sonunda intiharı suç olarak kabul eden neredeyse hiçbir ülke kalmamıştır. 33 Ortaçağ’dan Fransız İhtilali’ne kadar olan dönemde, Kilise Hukuku’ndan etkilenerek intiharı cezalandırma yoluna giden laik hukuk sisteminin, aynı zamanda intihara yardımı da cezalandırıp ce- zalandırmadığı konusunda kanuni bir düzenlemeye rastlanmamakta- dır. Örneğin, dönemin en önemli kanunu olan 1532 tarihli Carolina’da, intihara yardımla ilgili bir hüküm bulunmamaktadır. Ancak bu dö- nemde, intiharın cezalandırıldığı göz önüne alındığında, intihara yar- dımın da kuvvetle muhtemel cezayı gerektirdiği sonucuna varılmak- tadır. 34 18. yüzyılın sonlarından itibaren intihar ve intihara teşebbüsün cezalandırılmamasına karşılık, intihara yardımın suç sayıldığı ülke kanunlarına rastlanmaktadır. Buna göre kanunları iki gruba ayırmak mümkündür: İntiharı suç saymayan ve intihara yardımda bulunmayı bir başkasını, kendini öldürmeye ikna eden ya da herhangi bir biçimde yardım eden kişi de taammüden cinayete yardım etmiş kişi gibi cezalandırılmaktadır. 1881 tarihli New York Eyaleti Ceza Yasası ise intiharı, cinayet olarak nitelendir- miştir. Ancak bu nitelemeye karşın, ceza suçluyu yararlı biçimde etkilemiyor diye cezalandırmadan vazgeçilmiştir, ama intihara teşebbüs iki yıla kadar hapisle ya da 200 dolara kadar para cezasıyla cezalandırılmıştır. İntiharı öğütlemek ya da gerçekleşmesini kolaylaştırmak, cinayete suç ortaklığı yapmakla bir tutulmuştur. Akt. Durkheim, İntihar, s.342-343. 32 Artuk, İntihar ve İntihara Yardım Suçu, s.125,128; Koca, İntihara Yönlendirme, s.24; Minois, İntiharın Tarihi, s.334-338; Sulhi Dönmezer, Kişilere ve Mala Karşı Cürümler, 15. Bası, İstanbul 1998, Kn.56. 33 Minois, İntiharın Tarihi, s.342. 34 Artuk/Gökcen/Yenidünya, Özel Hükümler, s.211; Koca, İntihara Yönlendirme, s.23-24; Artuk, İntihar ve İntihara Yardım Suçu, s.125-126.