Türkiye Barolar Birliği Dergisi 136.Sayı

94 İntihara Yönlendirme Suçu İntihara yönlendirme suçuyla korunan hukuki yararın, kasten ya da taksirle öldürme suçlarında olduğu gibi kişinin yaşama hakkı oldu- ğu ifade edilmektedir. Zira yaşama hakkı gerek ulusal (Anayasa m.17, TCK m.81-85) gerek uluslararası (İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi m.3-5, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi m.2) alanda korunan ve üze- rinde serbestçe tasarruf edilemeyen, vazgeçilmez ve dokunulmaz bir haktır. Nitekim TCK’da da bu suça, hayata karşı suçlar bölümünde yer verilmesi de bunun bir sonucudur. Kanun koyucu, böyle bir fiili suç haline getirmekle, insanın doğuştan sahip olduğu yaşama hakkını güvence altına almak ve başkalarının ölümüne yol açan hareketlere engel olmak istemektedir. 52 Türk doktrinindeki hâkim görüşten farklı düşünen Ünver, AİHS m.2’de belirtilen yaşam hakkının koruma kapsamına yalnızca üçüncü kişilerin ve siyasal iktidarın hukuka aykırı müdahalelerinin girdiği- ni, kişinin kendisine karşı bir korumanın bu kapsamda değerlendi- rilmesinin doğru olmayacağını; Anayasa’nın 17. maddesindeki düzen- lemenin de bu şekilde okunması gerektiğini belirtmektedir. 53 Yazar, intihara yönlendirme suçunun çok geniş kapsamlı olduğunu ve bu dü- zenleme gereğince aktif ötanazinin bu suça vücut vereceğini ifade et- mektedir. Yazara göre, TCK m.84’teki düzenleme olmasaydı, ilgili kim- senin rızası hukuka uygunluk nedenini düzenleyen pozitif bir metin olarak TCK m.26/2, aktif ötanazi eylemlerine ceza verilmemesinin en etkili gerekçesini oluştururdu. Yazara göre, pasif veya dolaylı ötanazi ile ilgili kişinin yaşamına son vermesinin kabul edilmesi, bir kimsenin kendi yaşamı üzerinde tasarruf edebileceğinin 54 pozitif hukuktaki en 52 Artuk/Gökcen/Yenidünya, Özel Hükümler, s.212; Özbek/Kanbur/Doğan/Ba- caksız/Tepe, Özel Hükümler, s.170; Tezcan/Erdem/Önok, Ceza Özel Hukuku, s.191; Koca/Üzülmez, Özel Hükümler, s.113; Koca, İntihara Yönlendirme, s.25; Erem, İntihar, s.493; Ömeroğlu, İntihar, s.12; Mehmet Emin Artuk, “Mukayeseli Hukuk ve Türk Hukukunda İntihara İkna ve Yardım Suçu”, MÜHFHAD , Cilt:8, Sayı:1-3, Yıl:1994, s.17; Zeki Hafızoğulları, Muharrem Özen, Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler – Kişilere Karşı Suçlar, 4. Bası, Ankara 2015, s.65; Yaprak Öntan, “İntihara Yönlendirme Suçları”, Prof. Dr. Nevzat Toroslu’ya Armağan, C.2, Anka- ra 2015, s.849. 53 Ünver, Ötanazi, s.37-38. 54 Koca, kişilerin hayatlarına son verme yönünde ortaya koydukları iradenin huku- ki bir değeri olmadığını, zira kişinin kendi hayatı üzerinde serbestçe tasarrufta bulunma yetkisinin bulunmadığını ifade etmektedir. Bu bağlamda Koca, “kendi kaderini serbestçe belirleme hakkı”, “intihar etme hakkı” ya da “ölme hakkı” gibi kavramlardan söz etmek suretiyle intihara hukuki bir meşruiyet kazandırmanın