Türkiye Barolar Birliği Dergisi 137.Sayı

135 TBB Dergisi 2018 (137) Kenan OK/Uğur URUŞAK/Osman Korkut KANADOĞLU için, öncelikle çevresel anlamını ortaya koymak gereklidir. Maddede geçen “su yüzeyleri ile rezervuar alanında azami su kotu ile işletme kotu arasında kalan yerler” , bir ekosistem içerisinde su kenarları veya kıyıları olarak işlev gören alanlardır . Beton bir baraj gövdesinin yü- zeyinde veya su nakil kanalı söz konusu olduğunda “su yüzeyleri ile rezervuar alanında azami su kotu ile işletme kotu arasında kalan yer- ler” sözcükleriyle tarif edilen yerlerin, ekolojik etkileri sınırlı olabilir. Ancak, baraj ve göletlerin çevresinde “su yüzeyleri ile rezervuar alanında azami su kotu ile işletme kotu arasında kalan yerler” tanımına giren ve as- lında toprak zeminli, bitki örtüsü içerebilen su kıyıları da, 7139 sayı- lı Kanun’un 2. maddesinde yapılan değişiklikle, kiralanabilir yerler arasına girmektedir. Orman rejimi içerisinde kalan arazilerde de baraj ve göletlerin inşa edildiği bilinmektedir. Ormancılık yazınında bu gibi yerler su kıyısı bölgeleri (riparian zone) olarak adlandırılmaktadır. Bu yerler biyo- lojik çeşitliliğin en yüksek olduğu yerlerdir. Su kıyıları, özellikle kıyı erozyonu açısından en hassas toprak koruma alanlarıdır. Su kenarla- rındaki bitki örtüsü, suya erişen ışığın şiddetini değiştirmekte ve göl veya göletin ekolojisini etkilemektedir. Su kenarları tamamen çıplak bir betonla kaplı bir su birikintisinin ekolojisi ile çevresi bitkilerle ör- tülü bir göletin canlı popülasyonu - ışık, besin materyali ve su kalitesi değiştiğinden - farklılaşmaktadır. Su kenarları kuşlar için suya erişim, konaklama, beslenme ve çiftleşme ortamı işlevleri görmektedir. Bazı kuşların yaşam alanları (habitatları) ise tamamen suya bağımlıdır. Kuşlar dışındaki yaban hayvanları da, gerek su, gerek avlanma ve sak- lanma alanları olarak su kenarlarına ihtiyaç duymaktadır. 1 Bu nedenle, Türkiye ve Dünya ormancılık yazınında su kenarla- rına artık daha fazla özen gösterilmektedir. Mülkiyetin kamuda veya özel kişilerde olmasına bakılmaksızın, bu gibi sahaların bırakınız baş- kaca kullanımlara tahsisinde kontrolsüz bir yetki devrine yönelme- yi, ormancılık amaçlı kullanımlara dahi kurallar getirilmekte; mali- kin davranışları idare tarafından kontrol edilmektedir. 2 Türkiye’deki 1 Taner Öymen, Yaban Hayatı Bilgisi, İstanbul Üniversitesi Yay., İstanbul 2010, s. 2 Kelly S. , Fielding, Deborah J. Terry, Barbara M. Masser, Prashant Bordia, Michael A. Hogg, 2005: Explaining landholders’ decisions about riparian zone manage- ment: The role of behavioural, normative, and control beliefs, Journal of Environ-