Türkiye Barolar Birliği Dergisi 137.Sayı

138 7139 Sayılı Kanun Kapsamında Ormancılık ve Su Tahsisi ile Arazi Toplulaştırılmasının Anayasallığı Bu çerçevede, 7139 sayılı Kanun’un 2. maddesinin; baraj, gölet ve kanal gibi su yüzeyleri ile rezervuar alanında azami su kotu ile işletme kotu arasında kalan yerlerde güneş enerjisi sistemlerinin kurulması- na yönelik taleplerden uygun görülenleri bedeli karşılığında kiralama yetkisini DSİ’ye bırakan hükmü; Anayasa’nın 169. maddesine aykırı- dır. Ormanlık alanlarda bir tahsis söz konusu olduğunda da, gerçek ve tüzel kişilere irtifak hakkı tesis edilebilmesi için, yerine getirilmek istenen kamu hizmetinin üstün bir kamu yararına dayanması, Dev- let ormanlarına ait alanların kullanılmasının zorunlu bulunması, bir başka değişle, kamu yararı taşıdığı kabul edilen hizmetin orman ekosistemi dışında gerçekleştirilmesinin imkânsız olması zorunlu- dur. Nitekim Anayasa Mahkemesi içtihadıyla 5 kastedilen ölçüt budur. Bu çerçevede güneş enerjisi sistemlerinin, orman ekosistemi dışında kurulması herhalde mümkündür. Öte yandan Anayasa Mahkemesi’nin 2014/116 karar sayılı ka- rarında 6 da belirtildiği gibi, Devlete yüklenen sürdürülebilir ekono- mik kalkınmanın sağlanması ödevinin yerine getirilmesi amacıy- la, Anayasa’nın 169. maddesi dışında anılan Anayasa hükümleri ve uluslararası sözleşmelerin koruduğu hak ve menfaatlere müdahalede bulunulması mümkündür. Ancak bu müdahalenin, Anayasa’nın 13. maddesi uyarınca demokratik toplum düzeninin gereklerine uygun ve ölçülü olması gerekir. Ölçülülük ilkesi “elverişlilik”, “gereklilik” ve “orantılılık” olmak üzere üç alt ilkeden oluşmaktadır. “Elverişlilik” öngörülen müdahalenin ulaşılmak istenen amacı gerçekleştirmeye el- verişli olmasını, “gereklilik” ulaşılmak istenen amaç bakımından mü- dahalenin zorunlu olmasını yani aynı amaca daha hafif bir müdahale ile ulaşılmasının mümkün olmamasını, “orantılılık” ise bireyin hak- kına yapılan müdahale ile ulaşılmak istenen amaç arasında makul bir dengenin gözetilmesi gerekliliğini ifade etmektedir. Hukuk devleti ilkesini düzenleyen Anayasa’nın 2. maddesinin gereği de budur. Hukuk devleti, adaleti (eşitliğin, ölçülülüğün, temel hakların ve güçsüzün korunması) ve hukuki güvenliği, dengeli ve uyumlu biçimde sağlamalıdır. 5 E. 2000/75, K. 2002/200, Kt. 17.12.2002. 6 E. 2013/89, K. 2014/116, Kt. 03.07.2014.