Türkiye Barolar Birliği Dergisi 137.Sayı

163 TBB Dergisi 2018 (137) Kenan OK/Uğur URUŞAK/Osman Korkut KANADOĞLU olması teşvik edilirken, diğer yandan da yangın gibi büyük boyutlu bir felaket karşısında orman sahiplerine ek yükler getirilmesi bir çe- lişkidir. 7139 sayılı Kanun’un 15. maddesi ise ne zaman çıkacağı bilinme- yen orman yangınlarıyla mücadele etmeleri için işlendirilen orman işçilerinin çalışma hayatıyla ilgilidir. 7139 sayılı Kanun’un 15. mad- desi ile 6831 sayılı Orman Kanunu’nun değiştirilen 72. maddesinin “Orman yangınlarını önleme ve söndürme işlerinde görevlendirilen işçilerin, orman yangın ekip bina ve yangın gözetleme kulelerinde bulunan sosyal tesisler ve lojmanlarda çalışma saatleri dışında ge- çirdiği süreler, 22.5.2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanunu’nun 63 üncü maddesinde düzenlenen çalışma süresinden sayılmaz. Bu madde- nin uygulanmasına ilişkin yapılacak fazla çalışma ve diğer hususlar, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın görüşü alınarak, Orman Genel Müdürlüğünce hazırlanacak yönetmelikle düzenlenir.” hük- münü getirmektedir. Bilindiği gibi, Anayasa’nın 18. maddesi, “hiç kimsenin zorla çalıştı- rılamayacağını, angaryanın yasak olduğunu, şekil ve şartları kanunla düzen- lenmek üzere, (…) olağanüstü hallerde vatandaşlardan istenecek hizmetlerin; ülke ihtiyaçlarının zorunlu kıldığı alanlarda öngörülen vatandaşlık ödevi ni- teliğindeki beden ve fikir çalışmalarının, zorla çalıştırma sayılmayacağını” hüküm altına almıştır. Orman yangınlarını önleme ve söndürme işlerinde görevlendiri- len işçilerin çalışma saatlerini düzenleyen 72. maddede yapılan dü- zenlemeyle, bu işçilerin çalışma saatleri dışında kaldığı kule, bina vb. ortamlarda geçirecekleri süreler çalışma süresinin hesaplamasına ka- tılmayacaktır. Böylece yangında çalıştırılacak işçilerin “boş” geçirdik- leri sürelerin çalışma süresinden sayılmayacağına dair yeni bir hüküm getirilerek, özel bir çalışma usulü getirilmiştir. Bir başka değişle, mev- zuatta kabul gören çalışma süresini tamamladığı halde, evinin ulaşıla- bilir uzaklıkta olmaması vb. nedenlerle çalışma mekânlarında kalmak zorunda kalan ve bu esnada olası yangın durumlarında sorumluluk almaya hazır bekleyenler, “boş” bekliyor şeklinde tanımlanmaktadır. Yangın kulelerinin yerleri ile yangına müdahale merkezi olarak kuru- lan birimlerin kuruluş mekânları dikkate alındığında, çoklukla köy-