Türkiye Barolar Birliği Dergisi 137.Sayı

21 TBB Dergisi 2018 (137) Mehmet ALKAN bulunanları ikaz etmek için disiplin cezası verilmektedir. Anayasa’nın 129/3-4 fıkrası “Disiplin kararları yargı denetimi dışında bırakılamaz. Si- lahlı Kuvvetler mensupları ile hâkimler ve savcılar hakkındaki hükümler sak- lıdır” şeklindedir. 2010 yılında yapılan değişikliğe kadar memurlar hakkındaki uyar- ma ve kınama cezaları yargı denetimi dışındayken bu tarihten sonra tüm disiplin cezaları yargı denetimine tabi kılınmıştır. Memurlar için uyarma ve kınama cezasıyla sınırlı olan denetimsizlik hali askerler için 2013 yılına kadar istisnasız tüm disiplin cezaları hakkında uygulan- mıştır. 18 AİHM kararlarına da konu olduğu üzere TSK’daki hürriyeti bağ- layıcı cezalar yargı denetimi dışında tutulmuş ve itiraf etmek gerekirse amirler tarafından hoyratça uygulanmıştır. AİHM kararlarının tetik- leyici olduğu çalışmalar sonunda 2013 yılında yürürlüğe giren 6413 sayılı Kanun’la disiplin amirleri ve disiplin kurullarının ceza limitleri oldukça sınırlanarak aylıktan kesme, hizmet yerini terk etmeme ( kış- ladan ayrılmama şeklinde infaz edilen, eski göz hapsi cezasının isim değiş- tirmiş hali ) oda hapsi ve silahlı kuvvetlerden ayırma cezalarına karşı yargı yolu açılmıştır. 19 Başka bir deyişle askerler hakkındaki uyarma, kınama ve hizmete kısmi süreli devam cezalarına, yükümlü erbaş erler hakkında ise tüm disiplin cezalarına karşı yargı yolu halen kapalıdır. Tüm cezalar yerine nispeten ağır olan cezalara karşı yargı yolunun açılmasının gerekçesi, aksi durumun TSK’daki disipline zarar verebi- leceği olarak belirtilmiştir. 20 Kanaatimizce, disiplin cezalarına karşı yargı yolunun açık olması disiplin amirlerinin cezalandırma yetkisini ortadan kaldıran veya en- gelleyen bir hal değildir. Yargı yolunun açık olması amirlerin cezalan- dırma yetkilerini mevzuata ve usule uygun kullanmasını sağlayan bir araç olmaktan ibarettir. Ancak yaptığı işlemin hukuka uygunluğuna güvenmeyenler ve cezalandırma yetkisini ölçüsüz ve sınırsız olarak kullanmak isteyenler için yargı yolu onları engelleyen bir ayak bağı ve suçluları koruyan gereksiz bir kurum olsa gerektir. 18 Ayrıntılı bilgi için bkz. Özcan Erdagöz, Askeri Hukukta Disiplinin Tesisi İçin Tu- tuklama Yetkisi, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, S.12, s.391-425. 19 Ayrıntılı bilgi için bkz. Mehmet Alkan, s.167-200. 20 http://www2.tbmm.gov.tr/d24/1/1-0730.pdf Erişim tarihi:30.04.2018