Türkiye Barolar Birliği Dergisi 137.Sayı

24 İfade Özgürlüğü Kışlanın Kapısında Mı? madde 8’de; HAGB bakımından 353 sayılı Askeri Mahkemeler Kanu- nu ek madde 4’de sırf askeri suçlar ve suçun disipline etkisini esas alan nispeten ölçülü düzenlemeler getirilmiştir. Yargı makamlarının bu konudaki yaklaşımına bir örnek olarak 4616 sayılı “23 Nisan 1999 Tarihine Kadar İşlenen Suçlardan Dolayı Şartla Salıverilmeye, Dava ve Cezaların Ertelenmesine Dair Kanun” gösterilebi- lir. Bu kanunun uygulanmasında, daha ağır cezayı gerektiren suçla- rın kapsama alınmasına karşılık Askerî Ceza Kanunu’nun 79-81, 88, 91 ve 131’inci maddelerindeki suçların kapsam dışı bırakılmasının Anayasa’nın eşitlik ve hukuk devleti ilkesine aykırı olduğu ileri sürül- müştür. Anayasa Mahkemesi itiraz konusu kuralların askerlik mesleğinin ve hizmetinin gereği gibi yerine getirilmesini sağlamaya yönelik ve bu yönü ile diğer ceza yasalarındaki suçlardan farklı olmaları ve bunların kendi fasıl- larındaki suçlardan daha ağır cezayı gerektirmeleri nedeniyle kapsam dışında tutulmalarında Anayasa’nın 2’nci maddesine aykırılık yoktur diyerek, kana- atimizce çok isabetsiz bir şekilde, iptal istemini reddetmiştir. 22 ASKERLERİN DÜŞÜNCE VE İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ İHAS ve Anayasaya göre herkes; düşünce, vicdan ve din özgür- lüğüne sahiptir, kimse düşünce ve kanaatlerini açıklamaya zorlana- maz; düşünce kanaatleri sebebiyle kınanamaz ve suçlanamaz. Sadece gerçek kişiler değil tüzel kişiler, insan toplulukları ve diğer hükümet dışı kuruluşlar herkes kapsamında bu haklara sahiptir. 23 İnsanı diğer canlılardan ayıran aklı ve toplumsal yaşamı nedeniyle herkes mutlaka bir düşünceye sahiptir. İnsanın beyninde yer alan düşüncenin engel- lenmesi, bastırılması, isteği dışında ortaya çıkarılması elbette mümkün değildir. Başka bir deyişle insanın düşünmesi ve bir düşünceye sahip olması engellenemez dolayısıyla düşünme ve düşünceye sahip olma açısından tüm şahıslar gibi asker kişiler açısından da bir sorun yoktur. Bu bakımdan düşünce özgürlüğünün bir özgürlük olarak anayasal gü- vence altına alınması gereksiz görünmektedir. 24 22 Anayasa Mahkemesinin 27.10.2001 tarihli, 2001/4 Esas ve 2001/332 Karar sayılı kararı için bkz. www.anayasa.gov.tr 23 Feyyaz Gölcüklü/A.Şeref Gözübüyük, s.42. 24 Zafer Gören, Düşünceyi Açıklama Özgürlüğü, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, S.24, s.33.