Türkiye Barolar Birliği Dergisi 137.Sayı

259 TBB Dergisi 2018 (137) A. Uğur ERİŞ TCK ve CMK yürürlüğe girdiği sırada, yalnızca şikâyete bağlı suç- larda uzlaştırma imkânı kabul edilmişti. Bu düzenlemenin gerekçesi olarak da uzlaştırmanın şikâyete bağlı küçük uyuşmazlıklardan de- nenmesinin sağlanması belirtilmişti. 27 Soruşturulması ve kovuşturulması şikâyete bağlı suçlardan şikâyetin varlığı, ceza muhakemesi şartıdır. Uzlaştırma işleminin baş- layabilmesi için suçtan zarar görenin şikâyet hakkını kullanması ge- reklidir. 28 Soruşturulması ve kovuşturulması şikâyete bağlı olan suçun TCK’da veya özel nitelikteki bir kanunda yer alması önem taşımaz. 2016 tarih ve 6763 sayılı kanunla yapılan değişikliklerden sonra takibi şikâyete bağlı suçlarda etkin pişmanlık hükmü öngörülse bile artık uzlaşma yapılabilmektedir. Şikâyetten feragat veya şikâyetten vazgeçme gerçekleşirse, uzlaş- tırmaya gidilmeden kovuşturmaya yer olmadığı kararı verilir. 29 TCK’da ve çeşitli kanunlarda pek çok şikâyete tabi suç düzenlen- miştir. 30 Kovuşturma evresine geçildikten sonra işlenen suçun takibi- nin şikâyete bağlı olduğunu anlaşılması durumunda, mağdur açıkça şikâyetten vazgeçmediği takdirde yargılamaya devam edileceği için, bu durumda mahkeme tarafından uzlaştırma işlemi başlatılacaktır. 31 b. CMK’da Öngörülen Katalog Suçlar (CMK. m. 253/1-b) 2006 tarihli ve 5560 sayılı Kanun’la CMK’da yapılan önemli de- ğişikliklerden birisi, uzlaştırmanın kapsamının soruşturulması ve ko- vuşturulması şikâyete bağlı olan suçlarla sınırlandırılmasından vazge- çilerek katalog halinde kanunda (CMK. m. 253/1-b) sayılan suçlarda da uzlaştırma imkanının getirilmiş olmasıdır. 2016 tarih ve 6763 sayılı Kanun’la bu katalog suçların sayısı biraz daha artırılmıştır. 27 Yenisey/Nuhoğlu, s. 838. 28 Erdal Yerdelen, “Uzlaştırmanın Şartları”, Ceza Muhakemesi Hukukunda Uzlaş- tırma Eğitim Kitabı, 2. Baskı,, Ankara, Adalet Bakanlığı Yayını, Ocak 2018, s. 59. 29 Yerdelen, age., s. 59. 30 Bu konuda bkz. Çetintürk, a.ge ., s. 597 vd.; Yerdelen, age., s. 65; Yenisey / Nuhoğ- lu, s. 838 vd. 31 Yenisey / Nuhoğlu, s. 838.