Türkiye Barolar Birliği Dergisi 137.Sayı

313 TBB Dergisi 2018 (137) Emre Burak ONAT 5728 sayılı Kanun ile yapılan değişiklikten önce VUK’un mülga 360. maddesinin başlığı “İştirak” olup vergi kaçaklığı suçuna iştirak edilmesi halinde verilecek ceza, ilgili maddede düzenlenmiş idi. 5728 sayılı Kanun ile VUK’un 360. maddesinin başlığı “Cezadan İndirim” olarak değiştirilmiş ve vergi kaçaklığına iştirak edene, belli şartların varlığı halinde uygulanacak ceza indirimi düzenlenmiştir. Maddenin değişiklikten önceki ve sonraki hali aşağıdaki tabloda gös- terilmiştir. Tablo 1: VUK’un 360. maddesinin 08.02.2008 tarihinden önceki ve sonraki hali. VUK MÜLGA 360. MADDE VUK MEVCUT 360. MADDE İştirak Cezadan İndirim Birden fazla kişi 359. maddede sayılan fiillerin icrasına iştirak ettikleri takdirde fiili irtikap edenlerden veya doğrudan doğruya beraber işlemiş olanlardan her biri bundan ayrı ayrı maddi menfaat gözetmek şartıyla o fiile mahsus ceza ile cezalandırılır. Söz konusu fiilleri işlemeye azmettirenlere de aynı cezalar hükmo- lunur. Bu fiillere maddi menfaat gözetmeksizin iştirak edenlere fiile mahsus cezanın dörtte bir hükmolunur. 359. maddede yazılı suçların işlenişine iştirak eden suç ortaklarının bu suçların işlenmesinde menfaatinin bulunmaması halinde, Türk Ceza Kanunu’nun suça işti- rak hükümlerine göre hakkında verilecek cezanın yarısı indirilir. Mülga 360. maddede, 765 sayılı mülga TCK’da benimsenen “asli iştirak”, “fer’i iştirak” ayrımına uygun olarak; asli maddi, asli manevi ve fer’i maddi olmak üzere üç tür iştirak bulunduğu görülmektedir. 4 Ancak VUK’un mülga 360. maddesinde, 765 sayılı Mülga Kanun’un 64 ve müteakip maddelerinde düzenlenmiş bulunan iştirak uygula- masından farklı bir düzenlemeye gidilmiş tir. Buna göre, vergi ka- çakçılığı fiillerine iştirak halinde, 765 sayılı TCK hükümlerinden farklı olarak, iştirak edene verilecek ceza bakımından maddi menfaat göze- tip, gözetmemesine göre ikili bir ayırım yapılmıştır. 5 VUK’un mülga 360. maddesi TCK ile uyumsuz hale düşmüş ve değiştirilme ge- rekliliği doğmuştur. Bakınız (Bkz.) 5278 sayılı Kanun gerekçesi. 4 Şükrü Kızılot/Zuhal Kızılot, Vergi, Ticaret ve Ceza Hukuku Yönünden Kaçakçılık Suçları ve Naylon Fatura İhtilafları, Yaklaşım, Ankara 2009, s. 593. 5 VUK’un Mülga 360. maddesindeki maddi menfaat gözetme ayırımı, 4369 sayı- lı Kanun’un 15. maddesiyle getirilmiştir. Söz konusu Kanun 29.7.1998 tarihli ve