Türkiye Barolar Birliği Dergisi 138.Sayı

10 İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi İçtihadında Avukatın Sır Saklama Yükümlülüğünden ... and seizures conducted in an attorney’s office, and wiretapping an attorney’s telephones are considered as attorney’s “private life”, “home” and “correspondence” and that the Court bestows a dif- ferent importance to attorney-client relationship due to the right to a fair trial. In the Court’s view, any interference with the attorney’s professional life must be subject to special procedural safeguards; however, it is observed from the case-law that State-parties enjoy a wide margin of appreciation, to the detriment of the rights of the attorney, when it comes to the preservation of national economic interests. Keywords: Attorney, European Convention of Human Rights, Professional Privilege, Right to Privacy, Special Procedural Safegu- ards, Confidentiality Obligation 1. Giriş 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun “Tanımlar” başlıklı 6. maddesi uyarınca “yargı görevi yapanlardan” sayılan avukat; ceza yargılama- sında şüphelinin veya sanığın savunmasını yapma (müdafi) veya ka- tılan, suçtan zarar gören veya malen sorumlu olan kişiyi temsil etme (vekil) görevlerini icra eden kişidir. Yargıtay; avukat ile temsil ettiği kişi arasındaki ilişkiyi, şu şekilde açıklamaktadır: “Avukat ile müvekkili arasındaki sözleşme ilişkisinin temeli güven ve sadakat ilkelerine dayanmaktadır. Müvekkilin; her durumda avu- katına güvenmesi, sırrını saklayacağından emin olması gerekir. Bu nedenle Avukatlık Kanunu’nun 34. maddesinde, avukatların görevlerini yükümlü oldukları ifade edilmiş ve Yasa’nın 36. maddesinde de görevleri dolayısıyla öğrendikleri hususları açıklamaları yasaklanarak sır saklama yükümlülükleri öngörülmüştür. Avukatın, müvekkilinin sırrını saklama yükümlülüğü üçüncü kişiler ya- nında mahkemelere, savcılıklara ve idari birimlere karşı da geçerlidir. Avukat- lık meslek sırrı, avukatın mesleğini icra ederken öğrendiği, herkes tarafından bilinmeyen, açıklanması halinde vekil edenin maddi ya da manevi zarara uğ- rayacağı, üçüncü kişilerden gizlenen özel yaşama dair bilgilerdir. Avukatın mesleği ile bağlantılı olarak öğrendiği, vekil edene ait özel ilişkileri, sağlık bil- gileri, mali durumu, kişisel bilgileri gibi gerektiğinde bulunduğu yer ya da adresi de sır kapsamına dâhildir. Avukata yüklenen sır saklama yükümlülü- ğü, vekil edenin adli/idari merciler karşısında daha etkin, yerinde ve etraflıca iddiada bulunması veya savunma yapması ile doğrudan bağlantılıdır. Avuka- tın meslek sırrını koruması ise uluslararası antlaşmalar ve Anayasamızda gü-