Türkiye Barolar Birliği Dergisi 138.Sayı

138 Katma Değer Vergisi İndirimi Şartlarına Türkiye ve Avrupa Birliği’nin Yaklaşımı eden bazı işlemler de dikkate alınarak, KDV mükellefi ayrı ayrı sayıl- mıştır. 3 KDV indirimi açısından mükellef kavramı önem taşımaktadır. Ni- tekim KDVK’nın 29. maddesinin ilk fıkrasında “Mükellefler, yaptıkla- rı vergiye tâbi işlemler üzerinden hesaplanan KDV’den, bu Kanun’da aksine hüküm olmadıkça, faaliyetlerine ilişkin olarak aşağıdaki vergi- leri indirebilirler” hükmü ile KDV’de indirim hakkının sadece, KDV mükelleflerine ait olduğunu açıkça belirtmiştir. Başkası adına düzenlenen fatura veya benzeri belgeler, mal ve hiz- metin gerçek alıcısının kayıtlarda gösterilmesi mümkün görülmedi- ğinden, bu belgelerde gösterilen KDV de, adına belge düzenlenmeyen mal ve hizmetin gerçek alıcısı tarafından indirilemeyecektir. Bu yakla- şım, elbette ki vergi güvenliğini korumaya yöneliktir. Ancak mükellef ile fatura ve benzeri belgeler arasındaki bağı çok sıkı tutmak, kanun koyucunun KDV indirimi düzenlemesine ilişkin amacının gözetilme- mesine neden olabilmektedir. Nitekim vergi idaresinin ve Danıştayın 3 Katma Değer Vergisi Kanunu 8. madde; 1. Katma Değer Vergisinin Mükellefi: a) Mal teslimi ve hizmet ifası hallerinde bu işleri yapanlar, b) İthalatta mal ve hizmet ithal edenler, c) Transit taşımalarda gümrük veya geçiş işlemine muhatap olanlar, d) PTT İşletme Genel Müdürlüğü ve radyo ve televizyon kurumları, e) Spor-Toto, piyango (Millî Piyango dahil) ve benzeri oyunlarda oyunların teş- kilat müdürlükleri, e) (Değişik: 5602 - 14.3.2007/m.10/5 (b) - Yürürlük m.12) Her türlü şans ve talih oyunlarını tertip edenler, f) At yarışları veya diğer müşterek bahis ve talih oyunlarında bunları tertipleyen- ler, f) (...) (Madde 8 in 1. fıkrasının (f) bendi, 21.3.2007 tarih ve 26469 sayılı R.G.’de yayımlanan, 14.3.2007 tarih ve 5602 sayılı Kanun’un 11. maddesinin 1. fıkrasının (ç) bendi hükmü gereğince, 1.4.2007 tarihinden geçerli olmak üzere yürürlükten kaldırılmıştır.) g) 1 nci maddenin 3 üncü fıkrasının (c) bendine giren hallerde bunları tertipleyen- ler veya gösterenler, h) Gelir Vergisi Kanunu’nun 70 inci maddesinde belirtilen mal ve hakları kiraya verenler, ı) İsteğe bağlı mükellefiyette talepte bulunanlardır. 2. (Değişik: 3297 - 3.6.1986) Vergiye tâbi bir işlem söz konusu olmadığı veya katma değer vergisini fatura veya benzeri vesikalarda göstermeye hakkı bulunmadığı halde; düzenlediği bu tür vesikalarda katma değer vergisi gösterenler, bu ver- giyi ödemekle mükelleftirler. Bu husus kanuna göre borçlu oldukları vergi tuta- rından daha yüksek bir meblağı gösteren mükellefler için de geçerlidir. Bu gibi sebeplerle fazla ödedikleri vergilerin, indirim hakkına sahip olmayanlara iadesi konusunda Maliye ve Gümrük Bakanlığı yetkilidir. (Değişik son cümle: 5035 - 25.12.2003/m.6-Yürürlük m.50 b) Bu gibi sebeplerle fazla ödenen vergiler, Maliye Bakanlığı’nın belirleyeceği usul ve esaslara göre ilgililere iade edilir