Türkiye Barolar Birliği Dergisi 138.Sayı

174 Islah ve Hukuk Muhakemeleri Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair ... ca HMK m. 176/2 hükmünün emredici mahiyetinden ulaşılmaktadır. Aynı davada ıslahın yalnızca bir kez kullanılabilmesinin asıl sebebi, ıs- lah hakkının sürekli kullanılarak yargılamanın gereksiz yere uzaması- nı engellemektir. 34 Çünkü bu hak taraflara birden fazla kez tanınsa idi taraflar, yargılamanın seyrine göre aleyhlerinde bir durum meydana gelmesi halinde ıslah hakkını kullanacaktı. Islah hakkının kullanılma- sı ile iddia veya savunma sebepleri değişecekti ve yargılama kısır bir döngüye dönüşecekti. Usul ekonomisi göz önünde bulundurulduğun- da, taraflara ıslah hakkının bir kez tanınmış olması gerek yargılama gerekse de hakkaniyet ve usul ekonomisi açısından yerinde bir uygu- lamadır. HMK’ da ıslahın geçerlilik şartı açısından herhangi bir harcın ya- tırılması düzenlenmemiştir. Örneğin, kısmi ıslah yolu ile dava değe- rinin arttırılması halinde, noksan harcın tamamlanması gerekecektir. Böyle bir durumda, harç yatırılmamış olsa dahi ıslah hakkı kullanılmış sayılacaktır. 35 Bu durumda hâkim, ıslah hakkını kullanan ancak harç yatırmayan tarafı, ıslah ile elde edeceği haktan mahrum edecektir. Ta- raf, ıslah hakkını kullandığı için de ikinci kez ıslah talebinde buluna- mayacaktır. D. Islaha Başvurma Süresi HMK m. 177/1 hükmü gereğince ıslah, tahkikatın sona ermesine kadar yapılabilmektedir. 36 Islah hakkına başvurabilme anı iddianın veya savunmanın değiştirilmesi veya genişletilmesi yasağının başla- dığı andır. Taraflar, yasak başlamadan önce ıslaha ihtiyaç duymazlar. Çünkü dilekçelerin teatisi aşamasında taraflar istedikleri gibi iddiala- reddedilmesi ve davanın alacak miktarı yönünden ilk dava dilekçesindeki tale- bi ve ilk ıslah dilekçesi çerçevesinde değerlendirilmesi gerekirken, bu hususların dikkate alınmaması doğru görülmemiş ve kararın bu sebeple bozulmasına karar vermek gerekmiştir.” (www.kazanci.com- Erişim tarihi: 02.04.2018). 34 Tuna, s. 598; Yılmaz, Islah, s. 468; Karslı, s. 604; Eroğlu, s. 98; Özekes, Pekcanıtez Usûl, s. 1528. 35 Yargıtay’ın aksi yönde kararları da mevcuttur. Bu yönde bakınız; Y.9.HD ., 21.01.2014, E. 2013/16507, K. 2014/940; “Mahkemece, tamamlama harcı yatırıl- mayan ve dolayısıyla yok hükmünde olan ıslah beyanına değer verilmesi bozma nedenidir” (www.legalbank.net- Erişim tarihi: 24.04.2018). 36 Üstündağ, s. 551; Pekcanıtez/Atalay/Özekes, s. 624; Kuru/Arslan/Yılmaz, s. 555; Sungurtekin-Özkan, s. 234; Karslı, s. 605; Umar, s. 525; Tutumlu, s. 204; Tanrıver, s. 730; Özekes, Pekcanıtez Usûl, s. 1520.