Türkiye Barolar Birliği Dergisi 138.Sayı

181 TBB Dergisi 2018 (138) Orhan EROĞLU bebiyet veren eksikliğin giderilmesine ilişkin de tavsiyede bulunmak- ta fayda vardır. HMK m. 140/4’ e göre; “ Ön inceleme tek duruşmada tamamlanır. Zorunlu olan hallerde bir defaya mahsus olmak üzere yeni bir duruşma günü tayin edilir.” . Dilekçelerin teatisi aşamasının tamamlan- masından sonra hâkim, dava şartları ve ilk itirazları dosya üzerinden inceleyip davanın usulden reddine karar vermemişse, ön inceleme duruşma günü tayin eder. Asıl olan ön incelemenin tek duruşmada tamamlanmasıdır. HMK m. 140/4 hükmü uyarınca zorunlu olan hal- lerde, bir defaya mahsus olmak üzere yeni bir duruşma günü tayin edilmektedir. Ancakmaddede yer alan “ yeni bir duruşma günü tayin edi- lir” cümlesi kanımca yanlış yorumlanmaktadır. Uygulamada, usulüne uygun olarak taraflara bildirilen ön inceleme duruşmasına taraflardan birinin mazeret dilekçesi vermesi, mahkemece zorunlu hal kapsamın- da değerlendirilmekte ve hâkim tarafından ön inceleme duruşması için yeni bir duruşma günü tayin edilmektedir. Yeni tayin edilen ön inceleme duruşması için de mazeret bildirilmesi halinde, üçüncü kez ön inceleme duruşması tayin edilemeyeceği gerekçe gösterilmekte ve ön inceleme duruşması tayin edilen ikinci günde tamamlanmaktadır. Tarafların ön inceleme duruşmasına mazeret dilekçesi verdiği du- rumlarda dikkat edilmesi gereken husus; usulüne uygun olarak taraf- lara bildirilen ilk ön inceleme duruşmasına mazeret dilekçesi vermesi halinde, ön inceleme duruşmasına henüz hiç başlanmamış olmasıdır. Tayin edilen ilk ön inceleme duruşmasında, duruşma açılmaktadır. Ancak, bu duruşmada sadece tarafın veya tarafların bildirmiş oldu- ğu mazeret dilekçesi değerlendirilmektedir. Akabinde yeni bir ön inceleme duruşma günü tayin edilmektedir. Yani, mazeret dilekçesi verilen ilk ön inceleme duruşmasında, HMK m. 140’ da bildirilen ön inceleme duruşmasına ilişkin usuli işlemler yapılmamaktadır. Sonuç olarak, mazeret dilekçesi verilen duruşma aslında ön inceleme duruş- ması olarak nitelendirilmemektedir. Nitekim duruşma tutanaklarında da duruşmanın, ön inceleme duruşması olduğuna dair bir başlık yer almamaktadır. HMK m. 140/4’ de ise ön inceleme duruşmasının ertelenebilmesi için, taraflara usulüne uygun olarak bildirilen ilk ön inceleme duruş- masının başlamış olması; fakat örneğin, duruşmanın taraflardan biri- nin yahut hâkimin duruşma esnasında hastalanması, ön inceleme du- ruşmasına ilişkin yapılacak işlemler ile alakalı bulunması zorunlu bir