Türkiye Barolar Birliği Dergisi 138.Sayı

184 Islah ve Hukuk Muhakemeleri Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair ... HMK’ da ki mevcut düzenlemeye göre ıslah, tahkikatın sona er- mesine kadar yapılabilmektedir. 52 Ancak maddenin lafzında açıklık bulunmadığı için, bozmadan sonra ıslahın mümkün olup olamayaca- ğı doktrinde tartışmalara yol açmıştır. 53 Aslında bu tartışma HUMK zamanında hâsıl olmuş, etkilerini HMK zamanında da göstermiştir. HMK’ nın yürürlüğe girmesinden önce yürürlükte olan HUMK m. 84’ ün açık ibaresinden ıslahın tahkikat bitinceye kadar yapılabileceği an- laşılmaktadır. Nitekim Yargıtay 2. HD., 03.11.1934, 2473/3316 ve Yar- gıtay 4. H.D., 26.11.1943, 4549/3301 sayılı ilamları arasında aykırılık 52 Üstündağ, s. 551; Pekcanıtez/Atalay/Özekes, s. 624; Kuru/Arslan/Yılmaz, s. 555; Sungurtekin-Özkan, s. 234; Karslı, s. 605; Umar, s. 525; Tutumlu, s. 204; Tanrı- ver, s. 730; Özekes, Pekcanıtez Usûl, s. 1520; Budak/Karaaslan, s. 189; Y.9.HD ., 01.11.2011, E. 2011/33835, K. 2011/42324K. “Davacı 07.01.2011 tarihinde bozma ilamı sonrasında ıslah harcını yatırmak sureti ile davasını ıslah etmiştir. 01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu ıslahın za- manı ve şekli başlıklı 177. maddesinde (1) Islah, tahkikatın sona ermesine kadar yapılabilir. Ve Hukuk Muhakemeleri Kanunu, Tahkikatın sona ermesi başlıklı 184. maddesinde (1) Hâkim, tarafların iddia ve savunmalarıyla toplanan delilleri inceledikten sonra, duruşmada hazır bulunan taraflara tahkikatın tümü hakkın- da açıklama yapabilmeleri için söz verir. (2) Mahkeme tarafların tahkikatın tümü hakkındaki açıklamalarından sonra, tahkikatı gerektiren bir husus kalmadığını görürse, tahkikatın bittiğini taraflara tefhim eder.” hükümleri yer almaktadır. O halde Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na göre, ıslah tahkikatın sonuna kadar yapı- labilecektir (m. 177). 27.10.2009 gün ve 2008/11352E, 2009/29488 K sayılı dairemiz bozma ilamı hükmün esasına ilişkin olması ve Yargıtay kararına uyularak yapılan yargılamada tahkikatın devam etmesi karşında, 07.01.2011 tarihinde yapılan ıslah yasaya aykırı görülmemiştir. Kaldı ki tek bir dava ile halledilebilecek bir uyuş- mazlığın bir başka dava konusu olması da usul ekonomisine uymamaktadır. Bu düşünce Hukuk Muhakemeleri Kanunu Usul ekonomisi ilkesi başlıklı 30. madde- sindeki (1) Hâkim, yargılamanın makul süre içinde ve düzenli bir biçimde yürü- tülmesini ve gereksiz gider yapılmamasını sağlamakla yükümlüdür. Düzenleme- si ile de örtüşmektedir.” (www.turkhukuksitesi.com – Erişim tarihi:03.04.2018). 53 Kararın kanun yolundan geçmesini müteakip yerel mahkemeye tekrar gelmesi halinde, esastan değil de usulden bozulma söz konusu olduğunda taraflara ıslah Hakkının tanınması gerektiği görüşünde olan yazarlar; Postacıoğlu, s. 454; Bilge, s. 318; Üstündağ, s. 551; Bilge/Önen, s. 360, 361; Akcan, s. 866; Dündar, s. 260; Mehmet Akif Tutumlu, “Bozmadan Sonra Islah Olmaz İçtihadında Kırılmalar”, Terazi Hukuk Dergisi , Y.6, S.53, (Tutumlu, Terazi), Ocak, 2011, s. 108; Pekcanıtez/ Atalay/Özekes, s. 624; Yılmaz, Islah, s. 518; Sungurtekin-Özkan, s. 234; Umar, s. 527; Görgün, s. 302, 303; Tutumlu, s. 171, 172; Postacıoğlu/Altay, s. 547; Arslan/ Yılmaz/Taşpınar-Ayvaz, s. 523. Esastan bozulma olduğu durumlarda ıslah hakkı- nın tanınması gerektiği görüşünde olan yazarlar; Ansay , AÜHFD, s. 127; Erdoğan, s. 124; Kuru, Şerh, C.IV, s. 3978, 3979; Çelik, s. 690, 691; Kar, s. 428; Akcan, s. 866; Alangoya/Yıldırım/Deren-Yıldırım, s. 270; Kuru/Arslan/Yılmaz, s. 555; Kuru, İstinaf, s. 592; Budak/Karaaslan, s. 190. Bozma ilamına konu edilmemiş husus- larda ıslahın mümkün olmadığı, ancak bozmaya konu olmuş hususlarda ıslahın yapılabileceği görüşünde olan yazarlar; Yılmaz, Islah, s. 503; Karslı, s. 580.