Türkiye Barolar Birliği Dergisi 138.Sayı

211 TBB Dergisi 2018 (138) Volkan ÖZÇELİK incelenecektir. Ayrıca incelemenin odak noktasını ispat hukuku oluş- turacaktır. I. Faturanın Kabul Edilmiş Sayılmasının Hukukî Niteliği Fatura alan kişinin sekiz gün içinde itiraz etmemesi halinde, fatura içeriğini kabul etmiş sayılması (TTK m. 21/2) kanunî bir karinedir. 7 Kanunî karineler, belli bir olaydan belli olmayan bir olay için kanun tarafından çıkarılan sonuçlardır. 8 Kanun koyucu faturayı alan kişinin süresi içinde itirazda bulunmamış olması vakıasına, bu kişinin fatura içeriğini kabul etmiş olduğu sonucunu bağlamıştır. Kanunî karineler aksi ispat edilebilir olup olmamasına göre adi ka- rine ve kesin karine olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. 9 Kanunun aksini ispat etmeye izin vermediği karineler kesin kanunî karinedir. Kanun- da açıklık olmayan tüm hallerde, karinenin aksi ispat edilebilir (adi) karine olduğu kabul edilmektedir (HMK m. 190/2). 10 Kanunda açıkça aksi yönde düzenleme bulunmaması nedeniyle, fatura içeriğinin kabul edilmiş sayılmasının adi kanunî karine olduğu kabul edilmelidir. 11 Bir karine, adi kanunî karine olduğunda, bu karine ile kabul edilen sonu- 7 Ülgen/Helvacı/Kendigelen/Kaya/Nomer Ertan, s. 276. 8 Sema Taşpınar, “Fiili Karinelerin İspat Yükünün Dağılımındaki Rolü”, AÜHFD, Ankara 1996, C. 45, S. 1, s. 534; Gökçen Topuz, Medenî Usul Hukukunda Karine- lerle İspat, Yetkin Yayınları, Ankara 2012, s. 56; Ramazan Arslan/Ejder Yılmaz/ Sema Taşpınar Ayvaz, Medenî Usul Hukuku, 1. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara 2016, s. 380; Süha Tanrıver, Medenî Usûl Hukuku, C. I (Temel Kavramlar ve İlk Derece Yargılaması) Yetkin Yayınları, Ankara 2016, s. 783. 9 Bilge Umar/Ejder Yılmaz, İsbat Yükü, 2. Baskı, Kazancı Hukuk Yayınları, İstan- bul 1980, s. 165; Taşpınar, s. 534; Topuz, s. 66. Kesin kanunî karinelerle varsayım- ların eşit görülmesi doğrultusunda, doktrinde kanunî karineler hakkında yapılan bu ayrımın reddedildiği hususunda bkz. Fatma Tülay Karakaş, “Karine Kavramı, Kanunî Karineler Ve Varsayımlar”, AÜHFD , Ankara 2013, C. 62, S. 3, s. 737. 10 Umar/Yılmaz, s. 172; Arslan/Yılmaz/Taşpınar Ayvaz, s. 381; Tanrıver, s. 786; Topuz, s. 68. Esasında adi kanunî karinelerin aksinin ispatının mümkün olma- sı, karinelerin bir olasılık hesabına dayanmasının sonucudur. Kanun koyucu her ne kadar karine temelinden hareketle öngörülen sonucun gerçekleşmiş olmasını kuvvetli bir olasılık olarak görse bile, yine de aksinin gerçekleşebileceğini düşüne- rek tarafa karine sonucunun aksini ispat edebilme imkânı vermektedir. Bu yönde bkz. Karakaş, s. 739-740. 11 Vildan Peksöz, Hukuk Muhakemeleri Kapsamında Karineler Ve Faturanın Hukukî Niteliği, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanma- mış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul 2014, s. 179. Ayrıca bu şekilde değerlendirme için bkz. İBHGK, 27.06.2003, E. 2001/1, K. 2003/1 (www.lexpera.com ); HGK, 12.10.2011, E. 2011/15-472, K. 2011/608 (www.lexpera.com ).