Türkiye Barolar Birliği Dergisi 138.Sayı

212 Fatura İçeriğinin Kabul Edilmiş Sayılması cun doğru olmadığı yönünde ispat faaliyeti yapılabilir. Buna karşılık kesin kanunî karinelerde kanun, karine ile kabul ettiği sonucun aksi- ni ispata izin vermez. 12 Fatura içeriğinin kabul edilmiş sayılması adi kanunî karine olduğu için, fatura içeriğini kabul etmiş sayılan taraf bunun aksini iddia ve ispat edebilir. II. Fatura İçeriğinin Kabul Edilmiş Sayılmasının Şartları Hâkim soyut hukuk kuralını somut olaya uygularken, uyuşmaz- lığın esasını teşkil eden vakıaların gerçekleştiğini tespit etmelidir 13 . Bu tespitin yapılmasında başvurulacak delilin hâkimde kanaat verici nitelikte bulunması, o delilin temsili niteliği ile ilgilidir. Temsililik ve güvenilirlik uyuşmazlığa yakın olan delillerde daha yoğundur. 14 Ta- raf, iddiasını ispat edebilmek için kendi düzenlediği bir belgeyi delil olarak sunarsa, kural olarak bu belge uyuşmazlığı ispat edebilme bakı- mından temsili bir değer taşımamaktadır. Zira tarafın ileri sürdüğü bu delil esasında onun bir beyanı veya iddiası niteliğindedir. 15 Bu neden- le faturaya itiraz edilmemesi nedeniyle fatura içeriğinin kabul edilmiş sayılması için bazı şartların yerine gelmesi gereklidir (TTK m. 21). Bu şartlar yerine gelmezse fatura içeriğinin kabul edilmiş sayılması kari- nesi hüküm ve sonuçlarını doğurmaz. 16 A. Taraflar Arasında Sözleşme İlişkisinin Varlığı Türk Ticaret Kanunu faturayı tanımlamış değildir. Ancak kanun faturanın düzenlenmesi hakkında bazı kurallara yer vermiştir. Fatura tanzim edilmesinin öncelikli koşulu, tacirin ticari işletmesi bağlamında mal satmış, üretmiş, bir iş görmüş veya bir menfaat sağlamış olmasıdır (TTK m. 21/1). Bu koşul, faturanın nitelik itibarıyla sözleşmenin ifa safhası ile ilgili bir belge olmasının da gereğidir. 17 Dolayısıyla taraflar 12 Topuz, s. 68. 13 Yavuz Alangoya, Medenî Usul Hukukunda Vakıaların Ve Delillerin Toplanması- na İlişkin İlkeler, Fakülteler Matbaası, İstanbul 1979, s. 7. 14 Halûk Konuralp, Medenî Usul Hukukunda İspat Kurallarının Zorlanan Sınırla- rı, Yetkin Yayınları, Ankara 2009, s. 10; Mustafa Göksu, Hukuk Yargılamasında Elektronik Delil, Adalet Yayınevi, Ankara 2011, s. 110-111. 15 Yemin delili için yapılan benzer değerlendirme için bkz. Konuralp, İspat Kuralla- rının, s. 11. 16 Ülgen/Helvacı/Kendigelen/Kaya/Nomer Ertan, s. 276. 17 Arkan, s. 147; Mehmet Bahtiyar, Ticari İşletme Hukuku, 15. Bası, Beta Yayınevi,