Türkiye Barolar Birliği Dergisi 138.Sayı

237 TBB Dergisi 2018 (138) Veysel Candan CANOĞLU olarak kullanılamaması, savunma hakkının kutsallığı ve sınırlandırıla- maması, ölçülülük ilkesi, cezaların şahsiliği ilkesi, 18 aynı fiilden dolayı bir kez ceza verilir ilkesi, 19 eşitlik ilkesi 20 gibi pek çok kurum bütün disiplin soruşturmalarında uygulama alanına sahiptir. Bu noktada bir disiplin soruşturmasının genel olarak yürüyüşü- nü açıklamak gerekirse, kısmi düzeni konu alan disiplin hukukunda, disiplin suçları da özgü suç niteliğindedir. 21 Bu nedenle İHAM’ın da belirttiği üzere, 22 disiplin cezası herkes hakkında verilemeyeceğinden, disiplin soruşturması da ancak ilgili düzene tabi olan kişiler hakkında yapılabilmektedir. 23 tihal suçu gösterilebilir. Yükseköğretim Kurumları Yönetici, Öğretim Elemanı ve Memurları Disiplin Yönetmeliğinde düzenlenen intihal suçuna ilişkin hükümler Danıştay İdari Dava Daireleri Genel Kurulu tarafından iptal edilmiştir. Sonuçta bu fiili yasaklayan ve yaptırıma bağlayan bir kural ortada kalmadığından ve son- radan çıkarılacak olan düzenlemelerin de geçmişe yönelik uygulanamamasından dolayı, artık bu zaman diliminde işlenen intihal eyleminden dolayı disiplin cezası verilemeyecektir. Bkz. Demircioğlu, s.331-339. 18 Disiplin soruşturmasında eylemin soruşturulan tarafından işlendiğinin net bir şekilde ispat edilmesi gerekir. Özellikle öğrenci ve asker disiplin uygulanmaların- da, soruşturulanın ortaya çıkarılamaması halinde kolektif sorumluluk anlayışına göre ceza verilmesi hukuka aykırıdır. 19 Non bis in idem ilkesi adli suç ile disiplin suçu arasında uygulanmasa da bir fiil- den dolayı birden fazla disiplin cezası verilmesi bu ilkenin ihlalini oluşturur. Bkz. Yücel Oğurlu, “Ceza Mahkemesi Kararının Disiplin Cezalarına Etkisi ve Sorunu “Ne Bis İn İdem” Kuralı”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi , C.52, S.2, Y.2003, s.108. Bu durumda ceza fikri içtima kurallarına göre belirlenmelidir. Bkz. Onur Karahanoğulları, “Memur Disiplin Hukukunun Niteliği ve İlkeleri”, Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, C.8, S.3, s.63. Ancak aynı eylem başka kısmi düzenlere ait disiplin kurallarını ihlal etmiş ise, bu durumda her bir kurum disiplin soruş- turması yaparak ceza verebilmektedir. Bkz. Sancakdar Oğuz, Disiplin Yaptırımı Olarak Devlet Memuriyetinden Çıkarma ve Yargısal Denetimi, Yetkin Yayınları, Ankara 2001, s.312. Danıştay’ın ise bu konuda kanunla bir istisna görülmediğin- den aynı eylemden dolayı adli cezanın yanı sıra disiplin cezası verilebileceğini ilişkin yerleşik içtihatleri bulunmaktadır. Bkz. Ulusoy, s.115. 20 Günal, s.196; Taşkın, Disiplin, s.76; Bkz. Kadir Korkmaz, “Takdir Yetkisinin Disip- lin Hukukunda Kullanımı ve Yargısal Denetimi”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi , Y.2009, C.13, Sayı.1-2, s.249-250. 21 Karahanoğulları, s.58. 22 İHAM Weber ve İsviçre kararında, disiplin cezalarının ortak özelliğinin sadece belirli gruplara mensup olan üyelerin, belirli davranış kurallarını ihlal etmeleri halinde verilebileceğini belirtmiştir. Bkz. Feyzioğlu, Suçsuzluk, s.147. 23 Günal, s.192; Taşkın, Disiplin, s.67; Alkan, s.185; Çakmak, s.72; Duman, s.27. Pı- nar, s.308.