Türkiye Barolar Birliği Dergisi 138.Sayı

261 TBB Dergisi 2018 (138) Veysel Candan CANOĞLU ve kovuşturma evrelerinden oluşan ceza yargılamasında uygulanabi- leceğini, yani bu şekilde elde edilen delillerin disiplin soruşturmasında kullanılamayacağını belirtmek isteriz. Nitekim disiplin soruşturması- nın yapılış amacını kısmi düzen; ceza yargılamasının yapılış amacını ise kamu düzeni oluşturmaktadır. Şüphesiz kamu düzenini korumak kısmi düzeni korumaktan daha önemlidir. Bu nedenle, ortaya çıkan zararın ağırlığı ve zarara uğrayanın kamu düzeni olması gibi neden- lerden dolayı, ceza muhakemesinde delil elde etme yöntemleri bazen hak ve özgürlükleri kısıtlayabilmekte veya ihlal edebilmektedir. 146 Bu kapsamda şüpheli veya sanığın telefonu dinlenebilmekte, evinde arama ve el koyma yapılabilmekte ve hatta vücudundan biyolojik ör- nekler alınabilmektedir. Bunlar gibi ceza muhakemesine ait delillerin disiplin soruşturmasında kullanılması pek tabi delillerin daha kolay toplanmasını sağlayacaktır. Ancak bireyin haberleşme özgürlüğü, özel hayatın gizliliği gibi bir takım hak ve özgürlüğünün salt ceza yargıla- masında delil elde etmek için ihlal edilmesinin yanı sıra bu ihlal sonu- cu elde edilen delillerin disiplin soruşturmasında kullanılmasına iliş- kin bir düzenleme bulunmamaktadır. Bu nedenle kanuni bir dayanak olmaksızın elde edilen söz konusu delillerin disiplin soruşturmasında kişi aleyhine kullanılması kabul edilemez. Bunun için hukukun bu du- ruma cevaz vermesi gerekmektedir. Kişi temel hak ve hürriyetlerinin asıl olduğu hukuk sistemimizde, bunların özlerine dokunulmaksızın yalnızca Anayasanın ilgili maddelerinde belirtilen sebeplere bağlı ola- rak ve ancak kanunla sınırlanabileceği Anayasa m.13’te belirtilmekte- dir. Örneğin Anayasa m.20’de özel hayatın gizliliğini ihlal eden arama ve el koyma tedbirlerine başvurulabilecek haller arasında disiplin so- ruşturmalarına yer verilmemiş ve ayrıca bunlara başvurulması, onay sonradan verilse dahi mutlaka bir hâkimin kararına bağlı tutulmuştur. Nitekim İHAM da örneğin iletişimin denetlemesi tedbirinin uygulan- ması bakımından, Anayasa m.22 ile CMK m.135’in disiplin soruştur- 146 Ayrıca belirtmek gerekir ki, delillere ulaşırken çoğu zaman bireyin bir takım te- mel hak ve hürriyetlerine müdahale edilmektedir. Müdahalenin ancak kanunla düzenlenmesi halinde müdahale hukuka uygun hale gelmekte; aksi takdirde söz konusu müdahale suç teşkil edebilmektedir. Örneğin, bir kişinin evinde arama yapıp suç eşyası nitelemesiyle eşyasına el konulması durumunda haksız arama, konut dokunulmazlığın ihlali, hırsızlık gibi suçların oluşması gündeme gelebil- mektedir. Diğer yandan disiplin soruşturmalarında delil elde etmek için herhangi bir sınırın bulunmadığının kabulü, yasak sorgu yöntemlerinin de önüne açabil- mektedir.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1