Türkiye Barolar Birliği Dergisi 138.Sayı

351 TBB Dergisi 2018 (138) Gönenç GÜRKAYNAK / Hilal ÖZÇELİK / Ali TUNÇSAV hâkim durumda olmayan teşebbüsler özgürce indirim uygulayabili- yorken, hâkim durumda olan teşebbüsler dışlayıcı indirim sistemleri nedeniyle AB rekabet hukuku mevzuatını ihlal edebilmektedir. 5 ABAD’ın Intel kararında bir kez daha vurgulamış olduğu üzere, 6 rekabeti korumak adına hâkim durumdaki teşebbüslerin belirli so- rumluluklarının olması olağandır. Nitekim ABİDA 102. madde, hâkim durumda olan bir teşebbüsün kendisi kadar etkili olduğu düşünülen rakipler üzerinde dışlayıcı bir etkisi olan fiyatlama uygulamalarını be- nimsemesini ve rekabetin meşru gereklilikleri dışında yöntemler kul- lanarak hâkim durumunu güçlendirmesini sağlayan yöntemleri kul- lanmasını da yasaklamaktadır. Dolayısıyla, 102. madde bağlamında fiyat yoluyla yapılan rekabet, bütünüyle meşru sayılmayabilmektedir. Bununla birlikte, hâkim durumdaki teşebbüslerin neden olduğu kısıt- lama etkisinin gerçek boyutu ve bu teşebbüslerin sağlayabilecekleri yararlardaki ölçütler doktrinde tartışmalı bir konudur. Bu tartışmala- rın temel sebebi ise şimdiye kadar ABAD’ın yalnızca işlemin hacmine bağlı olarak sağlanan indirim sistemlerini yasal saymış olmasıdır. 7 Bununla birlikte, hâkim durumdaki teşebbüslerin uyguladığı in- dirim sistemlerinin rekabet boyutu son yıllarda daha çok ilgi odağı ol- maya başlamıştır. Bu konuda en güncel karar ise bu makalenin konusu olan Intel kararıdır. Bu kapsamda, güncel gelişmelerle birlikte doktrin- de sadakat arttırıcı indirimlerin ve özellikle de münhasırlık karşılığı verilen indirimlerin ilgili ürün pazarındaki rekabete zarar verdiği var- sayımı ile ilerlenip ilerlenmemesi konusunda tartışmalar yer almaya başlamıştır. 8 Bu makalede, AB rekabet hukukundaki indirim sistemleri irdele- necek ve Intel kararı doğrultusunda Genel Mahkeme ve ABAD içti- hatlarındaki güncel yaklaşımlar ele alınacaktır. Bu itibarla, ilk olarak AB rekabet hukuku kapsamında ele alınan indirim sistemleri grup- sitet, Uppsala, 2017, s.6, (çevrimiçi) http://www.diva-portal.org/smash/get/ diva2:1065820/FULLTEXT01.pdf, (Erişim Tarihi: 21.02.2018). 5 Case C-85/79 Hoffmann-La Roche & Co. AG v Commission [1979] ECR 461, para. 89. 6 Case C- 413/14 P Intel Corp. v European Commission [2017], para. 135. 7 ABAD, şimdiye kadar yalnızca miktar indirimlerini hukuka aykırı olarak kabul etmiştir. Bkz. Case C-85/79 Hoffmann-La Roche & Co. AG v Commission [1979] ECR 461, para. 90. 8 Johansson 2017, s. 7.