Türkiye Barolar Birliği Dergisi 138.Sayı

43 TBB Dergisi 2018 (138) Fahrettin KIDIL Koşullu salıverilme, hürriyeti bağlayıcı cezanın değiştirilmesi an- lamına gelmeyip, mahkûmiyetin sonuçlarını ortadan kaldırmamak- tadır. 5 Bunun aksine, hapis cezasının infazı bu kurum ile tamamlan- makta ve cezanın geri kalan kısmının yerine getirilmesini sağlamaya yönelik seçenek bir infaz kurumu uygulanmaktadır. 6 Dolayısıyla ko- şullu salıverilme; günümüzde çağdaş ceza hukukunun cezalandırma ile ulaşmak istediği amaca paralel olarak ceza sistemini tamamlayan bir fonksiyon icra etmektedir. 7 Çağdaş ceza hukuku anlayışında, hürriyeti bağlayıcı cezalarla mağdur ve yakınlarının tatmin edilmesi yahut suçluya yapmış olduğu kötülüğün karşılığının ödetilmesinden ziyade, suç işleyen kişinin ıslah edilerek yeniden topluma kazandırılması ve özel önlemenin gerçek- leştirilmesi amaçlanmaktadır. 8 Kanun koyucu da bu amaç doğrultusunda koşullu salıverilme ile iyi hali teşvik etmeyi, iyileştirme programları sonrasında ıslah olanlarla olmayanları birbirinden ayırmayı ve suç işleyen kişinin bir an önce topluma yeniden kazandırılmasını amaçlamaktadır. 9 Ayrıca Üzülmez, s. 579; Özbek/Kanbur/Doğan/Bacaksız/Tepe, s. 793; Artuk/Gökçen/ Yenidünya, s. 834-835; Centel/Zafer/Çakmut, s. 638; Kafes, s. 2; Yenidünya, s. 15. Koşullu salıverilmenin hukuki niteliği hakkında doktrinde farklı görüşler mev- cuttur. Kimine göre; koşullu salıverilme, şartların yerine getirilmesi durumunda mahkûm tarafından kazanılan bir hak iken, bunun idarenin takdirine bağlı bir lü- tuf olduğu da ileri sürülmektedir. Bazı yazarlar ise; koşullu salıverilmeyi, cezanın bir infaz şekli olarak kabul etmektedir. Ayrıntılı bilgi için bkz. Yenidünya, s. 96; Akkaş, s. 309; Akbulut, s. 175; Kafes, s. 8 vd. Koşullu salıverilmenin tarihsel sürecine ilişkin bilgi için bkz. Sulhi Dönmezer/ Sahir Erman, Nazari Ve Tatbiki Ceza Hukuku 2. Cilt, 10. Baskı, İstanbul 1994, s. 649-650; Semih Yumak, “Karşılaştırmalı Hukuk Ve Türk Hukukunda Hüküm- lüyü Topluma Yeniden Kazandırmak Bağlamında Salıverilmeye Hazırlık, Geçiş Sürecinin Yönetimi Ve Koşullu Salıverilme”, TAAD , Yıl: 5, Sayı: 17, Nisan 2014, s. 423; Akkaş, s. 307-308; Kafes, s. 3; Yenidünya, s. 51 vd. 5 Nitekim 18782de Stockholm’de toplanan Cezaevlerine İlişkin Uluslararası Kongre’de koşullu salıverilmenin, bir infaz şekli olduğu, bu kurumun ceza hu- kukunun prensiplerine aykırılık teşkil etmediği ve cezaya ilişkin mahkûmiyete herhangi bir zarar vermediği, bununla birlikte bu müessesenin hem suçlu hem de toplum açısından avantajları olduğu belirtilmiştir. Bkz. Yenidünya, s. 52. 6 Özgenç, s. 731; Yenidünya, s. 95. 7 Dönmezer/Erman, s. 64; Özgenç, s. 731; Özbek, s. 318. 8 İçel/Sokullu-Akıncı/Özgenç/Sözüer/Mahmutoğlu/Ünver, s. 404; Artuk/Gök- çen/Yenidünya, s. 733. 9 İçel/Sokullu-Akıncı/Özgenç/Sözüer/Mahmutoğlu/Ünver, s. 404; Artuk/Gök- çen/Yenidünya, s. 834; Koca/Üzülmez, s. 580; Yenidünya, s. 90; Kafes, s. 8. Yasa koyucu da bu anlayış çerçevesinde birçok düzenleme ile temel olarak failin