Türkiye Barolar Birliği Dergisi 138.Sayı

68 Cezalandırmanın Amacı ve “Umut Hakkı” Bağlamında Koşullu Salıverilme Yasakları 1999 yılında Ankara Devlet Güvenlik Mahkemesi tarafından; Türkiye Devleti’nin topraklarından bir kısmını ayırmaya yönelik eylemler ger- çekleştirmekten ve bu amaç için kurulmuş bir silahlı terör örgütünün lideri olmaktan suçlu bulunmuş ve ölüm cezasına çarptırılmıştır. Mah- kemece, başvuranın verdiği emir ve talimatlar çerçevesinde gerçekleş- tirilen çeşitli silahlı saldırılar, bomba saldırıları ve sabotaj eylemleri so- nucunda; binlerce sivil, asker, polis memuru, köy korucusu ve devlet memurunun hayatını kaybettiği tespit edilerek, burada ölüm cezasının ömür boyu hapis cezasına çevrilmesine izin veren hafifletici koşulla- rın var olmadığına karar verilmiştir. 78 Temyiz mahkemesi tarafından onaylanan bu ceza, TBMM tarafından ölüm cezalarının barış zama- nında uygulanmasına son verilmesi üzerine; Ankara Devlet Güvenlik Mahkemesi tarafından 3 Ekim 2002 tarihli bir kararla ömür boyu hapis cezasına çevrilmiştir. 20 Şubat 2006’da ise Türkiye, her koşulda ölüm cezasının kaldırılmasına ilişkin 13 numaralı Protokolü onaylamıştır. 79 AİHM, Öcalan davasında; ömür boyu hapis cezalarına dair yak- laşımına ilişkin genel prensipleri hatırlattıktan sonra Öcalan’ın ömür boyu hapis cezasının indirilebilir olup olmadığına ilişkin inceleme- sinde; yukarıda yer verdiğimiz CGTİHK m.107/16 hükmünü ele al- mıştır. 80 Yaptığı değerlendirmeler sonucunda mahkeme; bu hüküm ile devlet güvenliğine karşı işlenmiş bir suçtan dolayı ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çarptırılan başvurucunun, meşru penolojik gerekçelere dayanan koşullu salıverilme imkânından açıkça yasaklan- dığı ve bu haliyle Türkiye’de yürürlükte olan mevzuatın Öcalan’a ser- best kalma imkânı tanımadığı sonucuna ulaşmıştır. 81 Öcalan-Türkiye (no.2) kararı ile bu başvurular sonuçlandırılmıştır. Dolayısıyla makaleye konu olan bu karar Öcalan hakkında verilen ikinci karardır. Bkz. Öncü, s. 3. 78 Öcalan-Türkiye, (no.2) par. 9. 79 A.g.k. par. 10-12-13. 80 A.g.k. par. 193-198. “5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun İkinci Kitap, Dördüncü Kısım, “Devletin Güvenliğine Karşı Suçlar” başlıklı Dördüncü Bölüm, “Anayasal Düzene ve Bu Düzenin İşleyişine Karşı Suçlar” başlıklı Beşinci Bölüm, “Milli Savunmaya Kar- şı Suçlar” başlıklı Altıncı Bölüm altında yer alan suçlardan birinin bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi dolayısıyla ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası- na mahkûmiyet hâlinde, koşullu salıverilme hükümleri uygulanmaz.” (CGTİHK m.107/16) 81 A.g.k. par.202.